Τι συμβαίνει μετά το θάνατο

Ανεξάρτητα από ποιά πιστεύει κανείς ότι είναι η μοίρα της ψυχής μετά τον θάνατο, η φυσική κατάληξη του σώματος είναι ξεκάθαρη: πλήρης αποικοδόμηση σε ανόργανες ουσίες.

 Η διαδικασία αυτή από τον κλινικό θάνατο μέχρι την ανοργανοποίηση περνάει από αρκετά στάδια και συνοδεύεται από πολλές χαρακτηριστικές αλλαγές. Στην ιατροδικαστική ο χρόνος μετά τον θάνατο χωρίζεται σε τέσσερα μεταθανάτια διαστήματα (Post Mortem Intervals), τα οποία ακολουθούνται από τρία ακόμα στάδια αποικοδόμησης.

Στάδιο 1ο: Pallor Mortis

 Κλινικά νεκρό θεωρείται ένα άτομο όταν παύει να συσπάται η καρδιά του. Τα επόμενα δευτερόλεπτα, οι ιστοί του σώματος συνεχίζουν να ζουν καταναλώνοντας τα αποθέματα οξυγόνου στο αίμα.

 Αφότου το οξυγόνο τελειώσει επέρχεται ο βιολογικός θάνατος. Στο σημείο αυτό χάνεται τελείως η κάθε συνεργασία μεταξύ ιστών και ξεκινάει η αποικοδόμηση του οργανισμού από τα ίδια τα κύτταρα του, μέσω μίας διαδικασίας που ονομάζεται αυτόλυση η αυτοφαγία. Η μοίρα του κάθε ιστού διαφέρει, ανάλογα με την λειτουργία του και τα ένζυμα που περιέχει.

 Οι μυϊκοί ιστοί επιζούν λίγο παραπάνω χάρη στην ικανότητα αναερόβιας αναπνοής, η οποία θα μετατρέψει τα αποθέματα γλυκόζης σε γαλακτικό οξύ. Ιστοί πλούσιοι σε λυτικά ένζυμα, όπως του ήπατος, ξεκινούν την αυτοφαγία των οργανιδίων τους, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση τοξικών παραπροϊόντων μέσα στα κύτταρα. Σύντομα ακολουθεί και η πέψη των κυτταρικών μεμβρανών, που οδηγεί σε απελευθέρωση των παραπροϊόντων στον μεσοκυττάριο χώρο. Καθώς τα περισσότερα από αυτά έχουν όξινες ιδιότητες, παρατηρείται πτώση του pH. Τα ερυθροκύτταρα λύονται και απελευθερώνουν αιμοσφαιρίνη, η οποία κατακάθεται στα αγγεία λόγω βαρύτητας. Σαν αποτέλεσμα το δέρμα στο πρόσωπο και άλλα μέρη, γίνεται χλωμό.

 Το στάδιο αυτό διαρκεί έως και 15-30 λεπτά και οι αλλαγές στο χρώμα και pH συμβαίνουν πολύ γρήγορα για να χρησιμεύσουν στον προσδιορισμό του χρόνου θανάτου.

Στάδιο 2ο: Algor Mortis

 Στο στάδιο αυτό ξεκινάει η εξισορρόπηση της θερμοκρασίας του σώματος με αυτή του περιβάλλοντος. Μετά το θάνατο οι μηχανισμοί ενδοθερμίας παύουν να υφίστανται και το σώμα αρχίζει να χάνει ή να δέχεται θερμότητα, τυπικά με ρυθμό 1,5 βαθμών ανά ώρα, ανάλογα με το αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μικρότερη ή υψηλότερη από την θερμοκρασία σώματος. Ωστόσο, ο ρυθμός αυτός δεν είναι σταθερός, καθώς επηρεάζεται από τυχαίους παράγοντες, όπως αυξομειώσεις στη θερμοκρασία ή τα ρούχα που φορούσε ο νεκρός.

Στάδιο 3ο: Rigor Mortis

 Αφότου ο οργανισμός πεθάνει οι μύες γίνονται ατονικοί και αδύναμοι. Σύντομα όμως επέρχεται μία κατάσταση που ονομάζεται νεκρική ακαμψία (Rigor Mortis).

 Αυτή συμβαίνει εξαιτίας της εξάντλησης των μορίων ATP στα μυϊκά κύτταρα, που απαιτούνται για την διάσπαση των δεσμών μεταξύ ακτίνης και μυοσίνης και κατά συνέπεια για την χαλάρωση του μυ. Έτσι οι μύες παραμένουν συνεχώς σε σύσπαση και το νεκρό σώμα κλειδώνει στην στάση που είχε λίγες ώρες μετά το θάνατο. Παγώνει μάλιστα και η έκφραση του προσώπου, από την οποία οι ιατροδικαστές μπορούν να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τον θάνατο του ατόμου. Η νεκρική ακαμψία τυπικά ξεκινά να δρα μετά από δύο ώρες σε όλο το σώμα, αλλά οι μικροί μύες (του προσώπου, ματιών, δακτύλων) κλειδώνουν πρώτοι λόγω του μικρού μεγέθους τους.

 Η πλήρης ακαμψία επέρχεται περίπου 8 ώρες μετά το θάνατο.

Στάδιο 4ο: Livor Mortis

 Όταν σταματάει να χτυπάει η καρδιά, το αίμα θα αρχίσει να συγκεντρώνεται στα κατώτερα σημεία του σώματος. Αυτό φυσικά εξαρτάται από την στάση που θα έχει ο νεκρός: αν είναι ξαπλωμένος θα αρχίσει να συγκεντρώνεται στη ραχιαία πλευρά, αν ο νεκρός κρεμάστηκε το αίμα θα συγκεντρωθεί στα δάχτυλα ποδιών, χεριών και λοβούς των αυτιών.

 Το δέρμα στα σημεία αυτά αποκτά μία ιώδη απόχρωση. Τις πρώτες ώρες, αν ασκηθεί πίεση στα σημεία αυτά, το δέρμα θα χάσει αυτό το ιώδες χρώμα και θα το ξαναπάρει μόλις σταματήσει να ασκείται πίεση. Ωστόσο, γύρω στις δώδεκα ώρες το αίμα αρχίζει να σταθεροποιείται στα σημεία που συγκεντρώθηκε και το χρώμα δεν θα υποχωρήσει αν ασκηθεί πίεση. Στη φάση αυτή έχει επέλθει το νεκρικό μελάνωμα (livor mortis), το τελευταίο δηλαδή στάδιο μετά το θάνατο. Με το τρικ που περιγράφεται παραπάνω οι ιατροδικαστές μπορούν όχι μόνο να υπολογίσουν τον χρόνο θανάτου, αλλά καταλαβαίνουν και αν το σώμα μετακινήθηκε από το σημείο που πέθανε.

Τα στάδια αυτά, αν και ξεκινούν σε διαδοχικά διαστήματα, γίνεται να εξελίσσονται ταυτόχρονα (για παράδειγμα το μελάνιασμα γίνεται να ξεκινήσει προτού η ακαμψία έχει επέλθει σε όλο το σώμα). Παράλληλα με αυτά συμβαίνει και η αποικοδόμηση του σώματος, η οποία διαρκεί περισσότερο και έχει τα δικά της στάδια.

Η αποικοδόμηση ξεκινάει και αυτή μετά τον θάνατο με το νωπό στάδιο (fresh stage). Στο νωπό στάδιο η αποικοδόμηση προκαλείται από τα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού (αυτόλυση όπως αναφέρθηκε και παραπάνω) και οδηγεί στο σχηματισμό ενώσεων όπως το προπιονικό και γαλακτικό οξύ, μεθάνιο, υδρόθειο και αμμωνία. Το δέρμα αφυδατώνεται και ως αποτέλεσμα τα νύχια και οι τρίχες φαίνονται μακρύτερες, χωρίς να έχουν μεγαλώσει στη πραγματικότητα. Σε αυτή την φάση πολλά από τα βακτήρια τα οποία ζούσαν μέσα στον ζωντανό οργανισμό αρχίζουν να εξαπλώνονται σε όλο το σώμα και ξεκινούν την διαδικασία της σήψης σε συνεργασία με βακτήρια του περιβάλλοντος. Χρονικά το νωπό στάδιο περιλαμβάνει όλα τα μεταθανάτια διαστήματα.

Κοντά στο τέλος του νωπού σταδίου εμφανίζεται και η χαρακτηριστική δυσοσμία του πτώματος. Οι δύο κύριες ενώσεις μου οφείλονται για την μυρωδιά είναι η κανταβερίνη και πουτρισίνη. Οι ενώσεις αυτές γίνονται αντιληπτές από τα οσφρητικά κύτταρα, ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις και για αυτό η μυρωδιά των κουφαριών είναι τόσο έντονη, Οι ενώσεις αυτές εντοπίζονται ωστόσο και σε ζωντανούς ανθρώπους, καθώς οφείλονται για την στοματική δυσοσμία. Άλλες δύο ενώσεις που σχετίζονται με την μυρωδιά του θανάτου είναι η σκατόλη και η ινδόλη (οι οποίες προφανώς υπάρχουν και δίνουν την χαρακτηριστική μυρωδιά των κοπράνων). Το ενδιαφέρον με αυτές τις δύο ενώσεις είναι ότι σε μικρές συγκεντρώσεις έχουν μια ευχάριστη μυρωδιά και για αυτό χρησιμοποιούνται από τις βιομηχανίες σαν τεχνητά αρωματικά (ναι τα παγωτά που τρώτε παίρνουν το ωραίο άρωμα τους από την σκατόλη).

Στο επόμενο στάδιο καθοριστικό ρόλο παίζει η δράση του θανατομικροβίωματος (το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν στο νεκρό σώμα και ευθύνονται για την σήψη).

Η αποικοδόμηση του οργανισμού οδηγεί σε απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων ανόργανων αερίων (διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο και μεθάνιο) τα οποία συσσωρεύονται στις κοιλότητες του σώματος και προκαλούν το φούσκωμα του κουφαριού, έως και σε διπλάσιο όγκο. Για αυτό, το στάδιο αυτό έχει ονομαστεί χαρακτηριστικά το στάδιο του πρηξίματος (Bloat stage). Η πίεση που δημιουργείται είναι τόσο μεγάλη που τα σωματικά υγρά εξωθούνται από τις φυσιολογικές τους κοιλότητες και το δέρμα αρχίζει να διαρρηγνύεται. Σε πολύ μεγάλα ζώα, όπως στις φάλαινες, η πίεση γίνεται τόσο μεγάλη ώστε το κουφάρι πολλές φορές εκρήγνυται. Οι ρήξεις στο δέρμα προσφέρουν στα πτωματοφάγα έντομα μια περιοχή ιδανική για να εναποθέσουν τα αυγά τους.

Επίσης το χρώμα του δέρματος γίνεται κιτρινοπράσινο και η σάρκα αποκτά μία μαρμαρώδη εμφάνιση, λόγω της μετατροπής της αιμοσφαιρίνης σε θείοαιμοσφαιρίνη από τα βακτήρια.

Όταν η σήψη συνεχιστεί, περνάει στο στάδιο της ενεργού σήψης. Στο σημείο αυτό οι περισσότεροι ιστοί υγροποιούνται και εκρέουν από το κουφάρι μαζί με τα υπόλοιπα υγρά του σώματος.

Τα υγρά αυτά μένουν γύρω από το σώμα σχηματίζοντας μια νησίδα αποικοδόμησης. Η απελευθέρωση των υγρών σε συνδυασμό με την εκκόλαψη και θρέψη των πτωματοφάγων προνυμφών εντόμων, οφείλονται για την μεγαλύτερη απώλεια μάζας του κουφαριού στο στάδιο αυτό. Συνήθως η ενεργός σήψη λήγει με την αποχώρηση των προνυμφών, οι οποίες τράφηκαν αρκετά για να περάσουν στο στάδιο της χρυσαλίδας.

Το τελευταίο στάδιο αποσύνθεσης είναι αυτό της προχωρημένης αποσύνθεσης. Το κουφάρι περνάει σε αυτή τη φάση όταν οι οργανικές ενώσεις που μεταβολίζουν οι αποικοδομητές αρχίζουν να τελειώνουν.

 Πλέον οι περισσότεροι μικροοργανισμοί αρχίζουν να πεθαίνουν και τα έντομα να εγκαταλείπουν το κουφάρι. Μαζί με το θάνατο των μικροοργανισμών παρατηρείται και θάνατος της βλάστησης στις περιοχές που διέρρευσαν τα υγρά της σήψης. Το έδαφος όμως στη περιοχή αυτή γίνεται πλούσιο σε ανόργανα θρεπτικά, τα οποία χρησιμοποιούνται από τα φυτά για την ανάπτυξη τους. Στη πραγματικότητα η ανοργανοποίηση των νεκρών οργανισμών από τους αποικοδομητές είναι η κύρια πηγή πολλών ανόργανων θρεπτικών απαραίτητων για τους φυτικούς οργανισμούς.

Από βιολογική άποψη, ένα κουφάρι είναι απλά το τέλος ενός κύκλου και η αρχή ενός νέου.

Bonus fact: Ένα ακόμα fun fact που δεν ήξερα που να βάλω, οπότε το έγραψα στο τέλος. Όταν ο άνθρωπος πεθάνει όλοι του οι μύες χαλαρώνουν. Φυσικά αυτό σημαίνει ότι όταν χαλαρώσουν οι σφυκτήρες της ουροδόχου και του πρωκτού, δεν θα υπάρχει κάτι να συγκρατήσει τα περιερχόμενα τους. Για αυτό πολύ συχνά οι άνθρωποι τα κάνουν πάνω τους όταν πεθαίνουν. Επίσης η πίεση που συσσωρεύεται στο έντερο πολύ συχνά εκτονώνεται με μετεωρισμό.

Πηγές:

– https://www.bbc.com/future/article/20150508-what-happens-after-we-die

– https://www.compoundchem.com/2014/10/30/decompositionodour/

– https://www.scienceabc.com/humans/post-mortemstages-of-death-different-stages-the-body-goes-through-after-death.html

TrueMed-ForLivingMore

Τι συμβαίνει μετά το θάνατο

 Ζωχιός Γιώργος

Ανεξάρτητα από ποιά πιστεύει κανείς ότι είναι η μοίρα της ψυχής μετά τον θάνατο, η φυσική κατάληξη του σώματος είναι ξεκάθαρη: πλήρης αποικοδόμηση σε ανόργανες ουσίες.

 Η διαδικασία αυτή από τον κλινικό θάνατο μέχρι την ανοργανοποίηση περνάει από αρκετά στάδια και συνοδεύεται από πολλές χαρακτηριστικές αλλαγές. Στην ιατροδικαστική ο χρόνος μετά τον θάνατο χωρίζεται σε τέσσερα μεταθανάτια διαστήματα (Post Mortem Intervals), τα οποία ακολουθούνται από τρία ακόμα στάδια αποικοδόμησης.

Στάδιο 1ο: Pallor Mortis

 Κλινικά νεκρό θεωρείται ένα άτομο όταν παύει να συσπάται η καρδιά του. Τα επόμενα δευτερόλεπτα, οι ιστοί του σώματος συνεχίζουν να ζουν καταναλώνοντας τα αποθέματα οξυγόνου στο αίμα.

 Αφότου το οξυγόνο τελειώσει επέρχεται ο βιολογικός θάνατος. Στο σημείο αυτό χάνεται τελείως η κάθε συνεργασία μεταξύ ιστών και ξεκινάει η αποικοδόμηση του οργανισμού από τα ίδια τα κύτταρα του, μέσω μίας διαδικασίας που ονομάζεται αυτόλυση η αυτοφαγία. Η μοίρα του κάθε ιστού διαφέρει, ανάλογα με την λειτουργία του και τα ένζυμα που περιέχει.

 Οι μυϊκοί ιστοί επιζούν λίγο παραπάνω χάρη στην ικανότητα αναερόβιας αναπνοής, η οποία θα μετατρέψει τα αποθέματα γλυκόζης σε γαλακτικό οξύ. Ιστοί πλούσιοι σε λυτικά ένζυμα, όπως του ήπατος, ξεκινούν την αυτοφαγία των οργανιδίων τους, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση τοξικών παραπροϊόντων μέσα στα κύτταρα. Σύντομα ακολουθεί και η πέψη των κυτταρικών μεμβρανών, που οδηγεί σε απελευθέρωση των παραπροϊόντων στον μεσοκυττάριο χώρο. Καθώς τα περισσότερα από αυτά έχουν όξινες ιδιότητες, παρατηρείται πτώση του pH. Τα ερυθροκύτταρα λύονται και απελευθερώνουν αιμοσφαιρίνη, η οποία κατακάθεται στα αγγεία λόγω βαρύτητας. Σαν αποτέλεσμα το δέρμα στο πρόσωπο και άλλα μέρη, γίνεται χλωμό.

 Το στάδιο αυτό διαρκεί έως και 15-30 λεπτά και οι αλλαγές στο χρώμα και pH συμβαίνουν πολύ γρήγορα για να χρησιμεύσουν στον προσδιορισμό του χρόνου θανάτου.

Στάδιο 2ο: Algor Mortis

 Στο στάδιο αυτό ξεκινάει η εξισορρόπηση της θερμοκρασίας του σώματος με αυτή του περιβάλλοντος. Μετά το θάνατο οι μηχανισμοί ενδοθερμίας παύουν να υφίστανται και το σώμα αρχίζει να χάνει ή να δέχεται θερμότητα, τυπικά με ρυθμό 1,5 βαθμών ανά ώρα, ανάλογα με το αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μικρότερη ή υψηλότερη από την θερμοκρασία σώματος. Ωστόσο, ο ρυθμός αυτός δεν είναι σταθερός, καθώς επηρεάζεται από τυχαίους παράγοντες, όπως αυξομειώσεις στη θερμοκρασία ή τα ρούχα που φορούσε ο νεκρός.

Στάδιο 3ο: Rigor Mortis

 Αφότου ο οργανισμός πεθάνει οι μύες γίνονται ατονικοί και αδύναμοι. Σύντομα όμως επέρχεται μία κατάσταση που ονομάζεται νεκρική ακαμψία (Rigor Mortis).

 Αυτή συμβαίνει εξαιτίας της εξάντλησης των μορίων ATP στα μυϊκά κύτταρα, που απαιτούνται για την διάσπαση των δεσμών μεταξύ ακτίνης και μυοσίνης και κατά συνέπεια για την χαλάρωση του μυ. Έτσι οι μύες παραμένουν συνεχώς σε σύσπαση και το νεκρό σώμα κλειδώνει στην στάση που είχε λίγες ώρες μετά το θάνατο. Παγώνει μάλιστα και η έκφραση του προσώπου, από την οποία οι ιατροδικαστές μπορούν να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τον θάνατο του ατόμου. Η νεκρική ακαμψία τυπικά ξεκινά να δρα μετά από δύο ώρες σε όλο το σώμα, αλλά οι μικροί μύες (του προσώπου, ματιών, δακτύλων) κλειδώνουν πρώτοι λόγω του μικρού μεγέθους τους.

 Η πλήρης ακαμψία επέρχεται περίπου 8 ώρες μετά το θάνατο.

Στάδιο 4ο: Livor Mortis

 Όταν σταματάει να χτυπάει η καρδιά, το αίμα θα αρχίσει να συγκεντρώνεται στα κατώτερα σημεία του σώματος. Αυτό φυσικά εξαρτάται από την στάση που θα έχει ο νεκρός: αν είναι ξαπλωμένος θα αρχίσει να συγκεντρώνεται στη ραχιαία πλευρά, αν ο νεκρός κρεμάστηκε το αίμα θα συγκεντρωθεί στα δάχτυλα ποδιών, χεριών και λοβούς των αυτιών.

 Το δέρμα στα σημεία αυτά αποκτά μία ιώδη απόχρωση. Τις πρώτες ώρες, αν ασκηθεί πίεση στα σημεία αυτά, το δέρμα θα χάσει αυτό το ιώδες χρώμα και θα το ξαναπάρει μόλις σταματήσει να ασκείται πίεση. Ωστόσο, γύρω στις δώδεκα ώρες το αίμα αρχίζει να σταθεροποιείται στα σημεία που συγκεντρώθηκε και το χρώμα δεν θα υποχωρήσει αν ασκηθεί πίεση. Στη φάση αυτή έχει επέλθει το νεκρικό μελάνωμα (livor mortis), το τελευταίο δηλαδή στάδιο μετά το θάνατο. Με το τρικ που περιγράφεται παραπάνω οι ιατροδικαστές μπορούν όχι μόνο να υπολογίσουν τον χρόνο θανάτου, αλλά καταλαβαίνουν και αν το σώμα μετακινήθηκε από το σημείο που πέθανε.

Τα στάδια αυτά, αν και ξεκινούν σε διαδοχικά διαστήματα, γίνεται να εξελίσσονται ταυτόχρονα (για παράδειγμα το μελάνιασμα γίνεται να ξεκινήσει προτού η ακαμψία έχει επέλθει σε όλο το σώμα). Παράλληλα με αυτά συμβαίνει και η αποικοδόμηση του σώματος, η οποία διαρκεί περισσότερο και έχει τα δικά της στάδια.

Η αποικοδόμηση ξεκινάει και αυτή μετά τον θάνατο με το νωπό στάδιο (fresh stage). Στο νωπό στάδιο η αποικοδόμηση προκαλείται από τα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού (αυτόλυση όπως αναφέρθηκε και παραπάνω) και οδηγεί στο σχηματισμό ενώσεων όπως το προπιονικό και γαλακτικό οξύ, μεθάνιο, υδρόθειο και αμμωνία. Το δέρμα αφυδατώνεται και ως αποτέλεσμα τα νύχια και οι τρίχες φαίνονται μακρύτερες, χωρίς να έχουν μεγαλώσει στη πραγματικότητα. Σε αυτή την φάση πολλά από τα βακτήρια τα οποία ζούσαν μέσα στον ζωντανό οργανισμό αρχίζουν να εξαπλώνονται σε όλο το σώμα και ξεκινούν την διαδικασία της σήψης σε συνεργασία με βακτήρια του περιβάλλοντος. Χρονικά το νωπό στάδιο περιλαμβάνει όλα τα μεταθανάτια διαστήματα.

Κοντά στο τέλος του νωπού σταδίου εμφανίζεται και η χαρακτηριστική δυσοσμία του πτώματος. Οι δύο κύριες ενώσεις μου οφείλονται για την μυρωδιά είναι η κανταβερίνη και πουτρισίνη. Οι ενώσεις αυτές γίνονται αντιληπτές από τα οσφρητικά κύτταρα, ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις και για αυτό η μυρωδιά των κουφαριών είναι τόσο έντονη, Οι ενώσεις αυτές εντοπίζονται ωστόσο και σε ζωντανούς ανθρώπους, καθώς οφείλονται για την στοματική δυσοσμία. Άλλες δύο ενώσεις που σχετίζονται με την μυρωδιά του θανάτου είναι η σκατόλη και η ινδόλη (οι οποίες προφανώς υπάρχουν και δίνουν την χαρακτηριστική μυρωδιά των κοπράνων). Το ενδιαφέρον με αυτές τις δύο ενώσεις είναι ότι σε μικρές συγκεντρώσεις έχουν μια ευχάριστη μυρωδιά και για αυτό χρησιμοποιούνται από τις βιομηχανίες σαν τεχνητά αρωματικά (ναι τα παγωτά που τρώτε παίρνουν το ωραίο άρωμα τους από την σκατόλη).

Στο επόμενο στάδιο καθοριστικό ρόλο παίζει η δράση του θανατομικροβίωματος (το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν στο νεκρό σώμα και ευθύνονται για την σήψη).

Η αποικοδόμηση του οργανισμού οδηγεί σε απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων ανόργανων αερίων (διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο και μεθάνιο) τα οποία συσσωρεύονται στις κοιλότητες του σώματος και προκαλούν το φούσκωμα του κουφαριού, έως και σε διπλάσιο όγκο. Για αυτό, το στάδιο αυτό έχει ονομαστεί χαρακτηριστικά το στάδιο του πρηξίματος (Bloat stage). Η πίεση που δημιουργείται είναι τόσο μεγάλη που τα σωματικά υγρά εξωθούνται από τις φυσιολογικές τους κοιλότητες και το δέρμα αρχίζει να διαρρηγνύεται. Σε πολύ μεγάλα ζώα, όπως στις φάλαινες, η πίεση γίνεται τόσο μεγάλη ώστε το κουφάρι πολλές φορές εκρήγνυται. Οι ρήξεις στο δέρμα προσφέρουν στα πτωματοφάγα έντομα μια περιοχή ιδανική για να εναποθέσουν τα αυγά τους.

Επίσης το χρώμα του δέρματος γίνεται κιτρινοπράσινο και η σάρκα αποκτά μία μαρμαρώδη εμφάνιση, λόγω της μετατροπής της αιμοσφαιρίνης σε θείοαιμοσφαιρίνη από τα βακτήρια.

Όταν η σήψη συνεχιστεί, περνάει στο στάδιο της ενεργού σήψης. Στο σημείο αυτό οι περισσότεροι ιστοί υγροποιούνται και εκρέουν από το κουφάρι μαζί με τα υπόλοιπα υγρά του σώματος.

Τα υγρά αυτά μένουν γύρω από το σώμα σχηματίζοντας μια νησίδα αποικοδόμησης. Η απελευθέρωση των υγρών σε συνδυασμό με την εκκόλαψη και θρέψη των πτωματοφάγων προνυμφών εντόμων, οφείλονται για την μεγαλύτερη απώλεια μάζας του κουφαριού στο στάδιο αυτό. Συνήθως η ενεργός σήψη λήγει με την αποχώρηση των προνυμφών, οι οποίες τράφηκαν αρκετά για να περάσουν στο στάδιο της χρυσαλίδας.

Το τελευταίο στάδιο αποσύνθεσης είναι αυτό της προχωρημένης αποσύνθεσης. Το κουφάρι περνάει σε αυτή τη φάση όταν οι οργανικές ενώσεις που μεταβολίζουν οι αποικοδομητές αρχίζουν να τελειώνουν.

 Πλέον οι περισσότεροι μικροοργανισμοί αρχίζουν να πεθαίνουν και τα έντομα να εγκαταλείπουν το κουφάρι. Μαζί με το θάνατο των μικροοργανισμών παρατηρείται και θάνατος της βλάστησης στις περιοχές που διέρρευσαν τα υγρά της σήψης. Το έδαφος όμως στη περιοχή αυτή γίνεται πλούσιο σε ανόργανα θρεπτικά, τα οποία χρησιμοποιούνται από τα φυτά για την ανάπτυξη τους. Στη πραγματικότητα η ανοργανοποίηση των νεκρών οργανισμών από τους αποικοδομητές είναι η κύρια πηγή πολλών ανόργανων θρεπτικών απαραίτητων για τους φυτικούς οργανισμούς.

Από βιολογική άποψη, ένα κουφάρι είναι απλά το τέλος ενός κύκλου και η αρχή ενός νέου.

Bonus fact: Ένα ακόμα fun fact που δεν ήξερα που να βάλω, οπότε το έγραψα στο τέλος. Όταν ο άνθρωπος πεθάνει όλοι του οι μύες χαλαρώνουν. Φυσικά αυτό σημαίνει ότι όταν χαλαρώσουν οι σφυκτήρες της ουροδόχου και του πρωκτού, δεν θα υπάρχει κάτι να συγκρατήσει τα περιερχόμενα τους. Για αυτό πολύ συχνά οι άνθρωποι τα κάνουν πάνω τους όταν πεθαίνουν. Επίσης η πίεση που συσσωρεύεται στο έντερο πολύ συχνά εκτονώνεται με μετεωρισμό.

Πηγές:

– https://www.bbc.com/future/article/20150508-what-happens-after-we-die

– https://www.compoundchem.com/2014/10/30/decompositionodour/

– https://www.scienceabc.com/humans/post-mortemstages-of-death-different-stages-the-body-goes-through-after-death.html

TrueMed-ForLivingMore