Το χάπι της επόμενης στιγμής καλύτερα από μέρας

Μαρίνα Αντωναράκη

   Το γνωστό σε όλους μας χαπι της επόμενης μέρας είναι ένας τύπος αντισυλληπτικού που λαμβάνεται σε καταστάσεις  έκτακτης ανάγκης διότι υπάρχει  κίνδυνος μη επιθυμητής εγκυμοσύνης. Αυτά που υπάρχουν  στην αγορά είναι : το Plan B One-Step® και το ella®. Σημαντικό να ειπωθεί ότι λειτουργεί  διαφορετικά από τα αντισυλληπτικά που λαμβάνονται επι κάποια χρονική συχνότητα  (21/28 μέρες κλπ διαφέρουν οι συσκευασίες).

   Οι μηχανισμοί δράσης του χαπιού της επόμενης μέρας διαφέρουν ανάλογα με το ποιο  θα λάβεις και συγκεκριμένα από  τα συστατικά του.

   Τα χάπια λοιπόν της επόμενης μέρας  περιέχουν οιστρογόνα και προγεστίνη πρόδρομο προγεστερόνης για να γίνει άμεσα και απλά  αντιληπτό. Το plan B One-Step® /λεβονοργεστρέλη περιέχει  προγεστίνη.Η λεβονοργεστρέλη έχει αντιγοναδοτροπικά απότοκα. Δηλαδή  στοχεύει στη καταστολή της έκκρισης των γοναδοτροπινών: της ωχρινοτρόπου  και της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης από την υπόφυση. Υπό αυτό το μηχανισμό έχουμε άμεσα  τη καταστολή της δραστηριότητας των γονάδων και έτσι  μείωνεται η πιθανότητα της γονιμοποίησης ,διότι έχει αποτραπεί η ωορρηξία μέσω αυτού του χαπιού. Το ella περιέχει Ulipristal Acetate , ένα δραστικό αναστολέα προγεστερόνης και αποτρέπει ή μπλοκάρει βάσει των δεδομένων την ωορρηξία. Φαίνεται ότι κανένα  δεν μπορεί να χαρακτηριστεί  ως «πιο δραστικό». Απεναντίας η αποτελεσματικότητά τους  εξαρτάται ποικιλοτρόπως, συμπεριλαμβανομένης της σωστής χρήσης τους και του χρονικού πλαισίου μετά την  σεξουαλική επαφή δίχως προφυλακτικό.

   Άλλες ιατρικές εφαρμογές για επείγουσα αντισύλληψη εκτός από το χάπι της επόμενης μέρας  υπάρχει η  ενδομήτρια συσκευή. Υπάρχουν δύο τύποι.Τοποθετούνται στη μήτρα μόνο από γιατρό . Ακόμα τα σπιράλ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επείγουσα αντισύλληψη εάν τοποθετηθούν έως και πέντε ημέρες μετά το σεξ χωρίς προστασία.

   Υπάρχει και το σχήμα Yuzpe. Αυτό  περιλαμβάνει συνδυασμό χαπιών , και συγκεκριμένα η βιβλιογραφία αναφέρει: 100mcg αιθινυλοιστραδιόλης και 0,5mg λεβονοργεστρέλης. Βέβαια αυτά τα δεδομένα αλλάζουν κατά καιρούς ,όποτε μόνο ο γιατρός που παρακολουθεί τον ασθενή έχει τη δυνατότητα να ορίσει τα σωστά και τα κατάλληλα ποσά.Γίνεται και επαναληπτική λήψη αλλά φαίνεται βάσει ερευνών να είναι λιγότερο αποτελεσματικό  από άλλες μορφές επείγουσας αντισύλληψης. Ενώ έχει παρενέργειες που περιλαμβάνουν ναυτία και έμετο και ενέχει κίνδυνο υψηλό για δημιουργία θρόμβων αίματος.

   Το χάπι της επόμενης μέρας στοχεύει στη φάση  της ωορρηξίας αν δεν έχει γίνει η απελευθέρωση του ωαρίου και σε περίπτωση που έχει γίνει στοχεύει στο ενδομήτριο. Συγκεκριμένα  στη πρόληψη της. Τι εννοούμε με αυτό; Η ωορρηξία είναι μέρος του φυσιολογικού  και κανονικού αναπαραγωγικού γυναικείου  κύκλου. Οι ωοθήκες  απελευθερώνουν ένα συνήθως ωάριο που στη συνέχεια όπως γνωρίζετε  είναι πιθανό να γονιμοποιηθεί από το σπέρμα  ,όταν ειδικά έχει γίνει σεξουαλική επαφή δίχως προφυλακτικό.Μετά όπως αναμένεται ξεκινάει η διαδικασία ανάπτυξης του εμβρύου.

    Όλες οι μορφές του χαπιού επείγουσας αντισύλληψης είναι τελεσφόρες  όσο πιο άμεσα γίνει η λήψη.

    Δεν σχετίζεται  το ΟΝΟΜΑ « επόμενης μέρας » με την λειτουργικότητα του. ΠΡΟΣΟΧΗ .

   Το χάπι  με προγεστίνη θα πρέπει να λαμβάνεται εντός των πρώτων 72 ωρών περίπου δηλαδή έως τρεις μέρες μετά το σεξ χωρίς προστασία. Η επιλογή  χαπιού  που περιέχει ulipristal αλλά και ο συνδυασμός καποιων δίνει πιο ευρύ πεδίο λήψης που φθάνει τις  120 ώρες δηλαδή έως και πέντε ημέρες μετά το σεξ. Όλα αυτά όμως διερευνώνται συνεχώς ,τίποτα δεν είναι σίγουρο και δεδομένο πόσο μάλλον αν σκεφτεί κανείς τη ποικιλομορφία των γενετικών χαρακτηριστικών  στοιχείων του καθενός ανθρώπου, γεγονός που θα επηρεάσει και το μεταβολισμό των φαρμάκων αυτών. Μόνο ο γιατρός που σας παρακολουθεί μπορεί να κρίνει σωστά και όχι το διαδίκτυο και άλλοι μη ενδεδειγμένοι ιατρικοί τρόποι.

   Η ενδεχόμενη αιμορραγία μπορεί να είναι αποτέλεσμα της λήψης των ορμονών που περιέχει το χάπι βάσει κάποιων πηγών. Δόκιμο είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας και να προβείτε σε κατάλληλες εξετάσεις για να διερευνήσετε το σύμπτωμα  αυτό.

    Να ξέρετε ότι κάθε μέρα που ακολουθεί το σεξ χωρίς προφυλάξεις και χωρίς να έχετε λάβει το χάπι της επόμενης μέρας αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης υπό τη προϋπόθεση μάλιστα ότι η γυναίκα ήταν στις γόνιμες μέρες της.Μάλιστα η καθυστέρηση αυτή μειώνει και τη αποτελεσματικότητα του χαπιού αν σκοπεύει η γυναίκα να το λάβει πιο μετά.

    Το χάπι της επόμενης μέρας ενδέχεται να επηρεάσει  την επόμενη περίοδό , να φέρει μια μικρή συνήθως -βάσει των μέχρι τώρα ερευνών- μεταβολή .Εάν παρατηρηθει καθυστερημένη ή μη φυσιολογική περίοδος οπωσδήποτε επικοινωνήστε με το γιατρό που σας παρακολουθεί για να σας κατευθύνει καταλλήλως. Κατά μέσο όρο η περίοδος πρέπει να υπάρξει το μήνα που θα το πάρετε και την περιμένετε, εντός μιας εβδομάδας από το καθιερωμένο αν και αυτό εξαρτάται από πολλά άλλα ζητούμενα . Κάθε άνθρωπος έχει μοναδικά χαρακτηριστικά.

   Πάρα πολύ  σημαντικό είναι να γίνει αντιληπτό ότι  το χάπι της επόμενης μέρας δεν  προστατεύει από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. SOS!

  Γενικά τα κοινά αντισυλληπτικά χάπια έχουν συγκεκριμένο σκοπό και λειτουργία. Άλλη είναι η λειτουργία των αντισυλληπτικών  χαπιών και άλλη είναι η λειτουργία του χαπιού της επόμενης μέρας. Προσοχή ξανά!Οι βασικοί μηχανισμοί τους  περιλαμβάνουν την αναστολή της ωορρηξίας,κάποια επηρεάζουν το περιβάλλον του κόλπου πχ αύξηση τραχηλικής βλέννης ,ώστε να γίνει λιγοτερο φιλικό για επιβίωση των σπερματοζωαρίων και κάποια επηρεάζουν το ενδομήτριο, προκειμένου να μη μπορεί να εμφυτευθεί το ενδεχόμενο γονιμοποιημένο ωάριο. 

   Νέα δεδομένα λαμβάνουμε στο χώρο των αντισυλληπτικών χαπιών που περιέχουν προγεστίνες. Αυτά μας αναφέρουν  ότι ελαχιστοποιούν τις ανεπιθύμητες ενέργειες όπως την ακμή, την υπερτρίχωση, τη ναυτία, την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, κάποιες αλλαγές στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων, και πολλά άλλα, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να διατηρήσουν  την αποτελεσματικότητα και τον έλεγχο του εμμηνορροϊκού κύκλου.

   Πριν γίνει η λήψη οποιουδήποτε χαπιού τίθεται επιτακτική η αναγκη να επικοινωνήσει η γυναίκα με το γιατρό της καθώς υπάρχουν πιθανές αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων αυτών με άλλα που ενδεχομένως να λαμβανει η γυναίκα και του ιατρικού ιστορικού της.

Βιβλιογραφικές πηγές: