Εθισμός στο αλκοόλ και πως μπορούμε να βοηθήσουμε

Κοκορου Πολυκαρπια 

Τι Είναι ο Εθισμός στο Αλκοόλ;

Ο εθισμός στο αλκοόλ, γνωστός και ως αλκοολισμός, αποτελεί μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και την αδυναμία ελέγχου της κατανάλωσής του. Άτομα που πάσχουν από αλκοολισμό συνεχώς αναζητούν την κατανάλωση αλκοόλ παρά τις αρνητικές συνέπειες που προκαλεί στην υγεία τους, στις σχέσεις τους και στην κοινωνική τους ζωή. Η εξάρτηση από το αλκοόλ μπορεί να είναι σωματική και ψυχολογική, επηρεάζοντας βαθιά τη λειτουργία του εγκεφάλου και την ικανότητα του ατόμου να παίρνει υγιείς αποφάσεις. Αυτός ο εθισμός αναπτύσσεται σταδιακά και απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία για να αποφευχθούν σοβαρές συνέπειες.

Επιπτώσεις του Αλκοόλ

Οι επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία είναι πολλές και ποικίλες. Ανάλογα με την ποσότητα και τη συχνότητα κατανάλωσης, οι επιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

1. Σωματικές επιπτώσεις:
• Καταστροφή του ήπατος: Μια από τις πιο σοβαρές συνέπειες του αλκοολισμού είναι η ηπατική βλάβη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ηπατίτιδα, κίρρωση ή και ηπατική ανεπάρκεια.
• Προβλήματα καρδιάς και κυκλοφορικού συστήματος: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, υπέρτασης και αγγειακών προβλημάτων.
• Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου: Ο αλκοολισμός συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στο στόμα, τον φάρυγγα, τον οισοφάγο, το ήπαρ και το παχύ έντερο.
• Προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα, κάνοντάς το πιο ευάλωτο σε λοιμώξεις.
2. Ψυχικές και συναισθηματικές επιπτώσεις:
• Κατάθλιψη και άγχος: Οι αλκοολικοί συχνά παρουσιάζουν συναισθηματικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, άγχος και συναισθηματική αστάθεια.
• Διαταραχές της σκέψης και της μνήμης: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου, οδηγώντας σε προβλήματα μνήμης, σύγχυση και ανικανότητα συγκέντρωσης.
3. Κοινωνικές επιπτώσεις:
• Αναστάτωση στις προσωπικές σχέσεις: Ο εθισμός στο αλκοόλ συχνά οδηγεί σε οικογενειακές και επαγγελματικές συγκρούσεις, καθώς και σε απομόνωση.
• Νομικές συνέπειες: Οι αλκοολικοί έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμπλακούν σε ατυχήματα ή παραβάσεις του νόμου λόγω της μέθης.

Στάδια Εθισμού στο Αλκοόλ

           Ο εθισμός στο αλκοόλ αναπτύσσεται σταδιακά μέσα από διάφορα στάδια:

1. Πειραματισμός: Στην αρχή, η κατανάλωση αλκοόλ είναι περιορισμένη και ίσως να συμβαίνει σε κοινωνικές περιστάσεις. Το άτομο μπορεί να απολαμβάνει την αίσθηση της μέθης χωρίς να αισθάνεται εθισμένο.
2. Αύξηση κατανάλωσης: Η κατανάλωση αλκοόλ γίνεται πιο συχνή και μπορεί να αυξάνεται σταδιακά σε ποσότητα. Το άτομο μπορεί να ξεκινά να πίνει περισσότερο από ό,τι αρχικά είχε σκοπό.
3. Ανάγκη για κατανάλωση: Το άτομο αρχίζει να αισθάνεται την ανάγκη να πίνει καθημερινά και να μην μπορεί να ελέγξει την ποσότητα ή τη συχνότητα της κατανάλωσης αλκοόλ.
4. Σοβαρός εθισμός: Στο τελευταίο στάδιο, ο αλκοολισμός γίνεται πλήρως εθιστικός. Το άτομο μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του και τις σχέσεις του, αλλά παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει να πίνει. Υπάρχει πλήρης απώλεια ελέγχου και το άτομο έχει συχνά ανάγκη από αλκοόλ για να λειτουργήσει.

Συμπτώματα Εθισμού στο Αλκοόλ

Τα συμπτώματα του εθισμού στο αλκοόλ περιλαμβάνουν:

• Συχνή επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ και αδυναμία να σταματήσει κανείς μετά από μία μικρή ποσότητα.
• Αυξημένη ανοχή, δηλαδή χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα αλκοόλ για να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα.
• Σωματική και ψυχική εξάρτηση: Το άτομο μπορεί να παρουσιάζει συμπτώματα στέρησης (τρέμουλο, εφίδρωση, άγχος) όταν δεν πίνει.
• Συνεχιζόμενη κατανάλωση αλκοόλ παρά τις αρνητικές συνέπειες.
• Προβλήματα με την κοινωνική και επαγγελματική ζωή λόγω της κατανάλωσης αλκοόλ.

Θεραπεία του Εθισμού στο Αλκοόλ

Η θεραπεία του εθισμού στο αλκοόλ περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις, με σκοπό τη βοήθεια του ατόμου να σταματήσει την κατανάλωση αλκοόλ και να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του. Οι πιο κοινές μέθοδοι θεραπείας περιλαμβάνουν:

1. Συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία: Η ψυχολογική υποστήριξη είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των συναισθηματικών και ψυχικών αιτίων του εθισμού. Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
2. Φαρμακευτική αγωγή: Φάρμακα όπως η διαπερατότητα του αλκοόλ ή η αντιδράση που προκαλεί το αλκοόλ (όπως η δισουλφιράμη) βοηθούν στην καταπολέμηση του εθισμού.
3. Ανώνυμοι Αλκοολικοί (AA): Οι ομάδες υποστήριξης, όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί, προσφέρουν ένα δίκτυο ατόμων που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και προσφέρουν ενθάρρυνση και υποστήριξη.
4. Νοσοκομειακή και εντατική θεραπεία: Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί νοσοκομειακή θεραπεία για την αποτοξίνωση και την παρακολούθηση της υγείας.

Αν Ένας Αλκοολικός Δεν Επιθυμεί Να Βοηθηθεί, Τι Μπορούμε Να Κάνουμε;

Όταν κάποιος αρνείται να αναγνωρίσει τον εθισμό του ή να ζητήσει βοήθεια, είναι δύσκολο να παρέμβουμε. Ωστόσο, είναι σημαντικό να:

1. Μην πιέσετε ή κατηγορήσετε το άτομο. Η πίεση μπορεί να προκαλέσει αντίσταση και να ενισχύσει την άρνηση του ατόμου.
2. Εκφράστε ανησυχία με τρόπο που δείχνει υποστήριξη και κατανόηση. Βεβαιωθείτε ότι το άτομο γνωρίζει ότι θέλετε να το βοηθήσετε, αλλά ότι είναι απόφαση του να αναζητήσει βοήθεια.
3. Αναζητήστε υποστήριξη για εσάς. Εάν η αλκοολική συμπεριφορά ενός αγαπημένου προσώπου σας επηρεάζει, η υποστήριξη από επαγγελματίες ή ομάδες υποστήριξης μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την κατάσταση.
4. Εξετάστε το ενδεχόμενο παρέμβασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια οργανωμένη παρέμβαση με τη βοήθεια επαγγελματιών μπορεί να βοηθήσει το άτομο να συνειδητοποιήσει το πρόβλημά του και να αναζητήσει θεραπεία.

Το αλκοόλ είναι ένα ισχυρό ναρκωτικό που μπορεί να προκαλέσει σοβαρό εθισμό και να επηρεάσει την υγεία, τις σχέσεις και τη ζωή του ατόμου. Η αναγνώριση του προβλήματος και η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση και την αποφυγή σοβαρών συνεπειών.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1)World Health Organization (WHO) – Alcohol: Facts and Figures
Πηγή: WHO – Alcohol

2) American Psychiatric Association (APA) – Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)
Πηγή: DSM-5, APA, 2013

3) National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA)
Πηγή: NIAAA

4) Miller, W. R., & Rollnick, S. – Motivational Interviewing: Helping People Change
Εκδόσεις: Guilford Press, 2012