Μαριαλένα Καραγιάννη

Τι είναι η στηθάγχη και πώς προκαλείται;

Η στηθάγχη (ή στηθαγχικός πόνος) είναι η κλινική εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου. Πριν προχωρήσουμε στην εκτενέστερη ανάλυση του όρου της στηθάγχης, ας κάνουμε μια παρένθεση για να εξηγήσουμε τι είναι η στεφανιαία νόσος. Η στεφανιαία νόσος, λοιπόν, χαρακτηρίζεται από τη στένωση του αυλού των στεφανιαίων αρτηριών, λόγω της εναπόθεσης αθηρωματικής πλάκας στο εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών αυτών. Η παθογένεια της δημιουργίας της αθηρωματικής πλάκας είναι η εξής: Το αρτηριακό αίμα κυκλοφορεί μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες με στροβιλώδη ροή και εξαιτίας της ροής αυτής μπορεί να συμβούν τραυματισμοί στο ενδοθήλιο του εσωτερικού τοιχώματος των στεφανιαίων αρτηριών. Οι τραυματισμοί αυτοί θα προκαλέσουν μικροαιμορραγίες. Για να αντιμετωπιστούν οι συγκεκριμένες αιμορραγίες θα κινητοποιηθούν τα αιμοπετάλια και θα συγκεντρωθούν στο σημείο της αιμορραγίας. Εκτός από τα αιμοπετάλια, θα κινητοποιηθούν και οι διαδικασίες της πήξεως του αίματος. Με την κινητοποίηση τόσο των αιμοπεταλίων όσο και των μηχανισμών της πήξεως του αίματος, θα σχηματιστεί θρόμβος στο σημείο της αιμορραγίας. Η περαιτέρω εξέλιξη του θρόμβου θα δημιουργήσει την αθηρωματική πλάκα. Η δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας θα μικρύνει τη διάμετρο της στεφανιαίας αρτηρίας και θα ελαττώσει την παροχή αρτηριακού αίματος στα μυοκαρδιακά κύτταρα, καθώς αυτά αιματώνουν οι στεφανιαίες αρτηρίες. Η ελαττωμένη παροχή αίματος στο μυοκάρδιο ονομάζεται ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια, η οποία συνοδεύεται από την εγκατάσταση της στηθάγχης. Συνεχίζουμε, λοιπόν, λέγοντας πως η «στηθάγχη» σημαίνει την έγκλιση έντονου συσφικτικού άλγους στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα. Διακρίνεται στη σταθερή και στην ασταθή στηθάγχη. Τα κλινικά συμπτώματα της εκδήλωσης τόσο για τη σταθερή όσο και για την ασταθή στηθάγχη είναι τα ίδια. Δηλαδή, το έντονο οπισθοστερνικό συσφικτικό άλγος στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα. Η διαφορά είναι ότι στη σταθερή στηθάγχη προηγούνται έντονη σωματική άσκηση, βαρύ γεύμα, έκθεση στο ψύχος και έντονη συναισθηματική φόρτιση. Ο πόνος διαρκεί λιγότερο από 15 λεπτά και υποχωρεί με την ανάπαυση. Στην ασταθή στηθάγχη ο πόνος εκλύεται αυτόματα χωρίς να υπάρχει αιτία και ξυπνάει το άτομο από τον βραδινό του ύπνο. Η σταθερή στηθάγχη αντιμετωπίζεται με φάρμακα και όσο η νόσος εξελίσσεται, η αντιμετώπιση είναι η χειρουργική θεραπεία. Στην ασταθή στηθάγχη, ο τρόπος αντιμετώπισης είναι η χειρουργική θεραπεία ευθύς εξαρχής.

Πρώτες βοήθειες:

• Βοηθάμε το θύμα να καθίσει και ανοίγουμε τα ρούχα που πιθανόν να πιέζουν τον τράχηλο

• Το βοηθάμε να λάβει τα φάρμακά του: υπογλώσσια δισκία νιτρογλυκερίνης

• Καλούμε ιατρική βοήθεια

• Αν ο πόνος δεν υποχωρεί με την ανάπαυση και τα φάρμακα, υποψιαζόμαστε έμφραγμα και καλούμε ασθενοφόρο

Σημείωση! Η νιτρογλυκερίνη τοποθετείται σε μορφή δισκίων κάτω από τη γλώσσα και με τον τρόπο αυτόν ευνοείται η άμεση απορρόφησή της από το αίμα. Θα προκαλέσει άμεση αγγειοδιαστολή στις στεφανιαίες αρτηρίες και άμεση βελτίωση της παροχής οξυγόνου στα μυοκαρδιακά κύτταρα. Εκτός από τη νιτρογλυκερίνη, θα πρέπει να χορηγείται και ασπιρίνη, η οποία έχει αντιθρομβωτική δράση και προστατεύει από την περαιτέρω απόφραξη του αυλού της στεφανιαίας αρτηρίας, διότι αποτρέπει τη δημιουργία νέας αθηρωματώδους πλάκας. Εφόσον το άτομο έχει οδηγηθεί στο νοσοκομείο, θα πρέπει να χορηγείται και οξυγόνο, διότι με το οξυγόνο αποτρέπεται η επικείμενη νέκρωση των μυοκαρδιακών κυττάρων, τα οποία παραμένουν σε καλή λειτουργική κατάσταση.

 Μην αμελείτε τη γνώση πρώτων βοηθειών.. μπορεί να σώσουν χιλιάδες ζωές!

TrueMed-ForLivingMore

  Μαριαλένα Καραγιάννη

Τι είναι η στηθάγχη και πώς προκαλείται;

Η στηθάγχη (ή στηθαγχικός πόνος) είναι η κλινική εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου. Πριν προχωρήσουμε στην εκτενέστερη ανάλυση του όρου της στηθάγχης, ας κάνουμε μια παρένθεση για να εξηγήσουμε τι είναι η στεφανιαία νόσος. Η στεφανιαία νόσος, λοιπόν, χαρακτηρίζεται από τη στένωση του αυλού των στεφανιαίων αρτηριών, λόγω της εναπόθεσης αθηρωματικής πλάκας στο εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών αυτών. Η παθογένεια της δημιουργίας της αθηρωματικής πλάκας είναι η εξής: Το αρτηριακό αίμα κυκλοφορεί μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες με στροβιλώδη ροή και εξαιτίας της ροής αυτής μπορεί να συμβούν τραυματισμοί στο ενδοθήλιο του εσωτερικού τοιχώματος των στεφανιαίων αρτηριών. Οι τραυματισμοί αυτοί θα προκαλέσουν μικροαιμορραγίες. Για να αντιμετωπιστούν οι συγκεκριμένες αιμορραγίες θα κινητοποιηθούν τα αιμοπετάλια και θα συγκεντρωθούν στο σημείο της αιμορραγίας. Εκτός από τα αιμοπετάλια, θα κινητοποιηθούν και οι διαδικασίες της πήξεως του αίματος. Με την κινητοποίηση τόσο των αιμοπεταλίων όσο και των μηχανισμών της πήξεως του αίματος, θα σχηματιστεί θρόμβος στο σημείο της αιμορραγίας. Η περαιτέρω εξέλιξη του θρόμβου θα δημιουργήσει την αθηρωματική πλάκα. Η δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας θα μικρύνει τη διάμετρο της στεφανιαίας αρτηρίας και θα ελαττώσει την παροχή αρτηριακού αίματος στα μυοκαρδιακά κύτταρα, καθώς αυτά αιματώνουν οι στεφανιαίες αρτηρίες. Η ελαττωμένη παροχή αίματος στο μυοκάρδιο ονομάζεται ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια, η οποία συνοδεύεται από την εγκατάσταση της στηθάγχης. Συνεχίζουμε, λοιπόν, λέγοντας πως η «στηθάγχη» σημαίνει την έγκλιση έντονου συσφικτικού άλγους στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα. Διακρίνεται στη σταθερή και στην ασταθή στηθάγχη. Τα κλινικά συμπτώματα της εκδήλωσης τόσο για τη σταθερή όσο και για την ασταθή στηθάγχη είναι τα ίδια. Δηλαδή, το έντονο οπισθοστερνικό συσφικτικό άλγος στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα. Η διαφορά είναι ότι στη σταθερή στηθάγχη προηγούνται έντονη σωματική άσκηση, βαρύ γεύμα, έκθεση στο ψύχος και έντονη συναισθηματική φόρτιση. Ο πόνος διαρκεί λιγότερο από 15 λεπτά και υποχωρεί με την ανάπαυση. Στην ασταθή στηθάγχη ο πόνος εκλύεται αυτόματα χωρίς να υπάρχει αιτία και ξυπνάει το άτομο από τον βραδινό του ύπνο. Η σταθερή στηθάγχη αντιμετωπίζεται με φάρμακα και όσο η νόσος εξελίσσεται, η αντιμετώπιση είναι η χειρουργική θεραπεία. Στην ασταθή στηθάγχη, ο τρόπος αντιμετώπισης είναι η χειρουργική θεραπεία ευθύς εξαρχής.

Πρώτες βοήθειες:

• Βοηθάμε το θύμα να καθίσει και ανοίγουμε τα ρούχα που πιθανόν να πιέζουν τον τράχηλο

• Το βοηθάμε να λάβει τα φάρμακά του: υπογλώσσια δισκία νιτρογλυκερίνης

• Καλούμε ιατρική βοήθεια

• Αν ο πόνος δεν υποχωρεί με την ανάπαυση και τα φάρμακα, υποψιαζόμαστε έμφραγμα και καλούμε ασθενοφόρο

Σημείωση! Η νιτρογλυκερίνη τοποθετείται σε μορφή δισκίων κάτω από τη γλώσσα και με τον τρόπο αυτόν ευνοείται η άμεση απορρόφησή της από το αίμα. Θα προκαλέσει άμεση αγγειοδιαστολή στις στεφανιαίες αρτηρίες και άμεση βελτίωση της παροχής οξυγόνου στα μυοκαρδιακά κύτταρα. Εκτός από τη νιτρογλυκερίνη, θα πρέπει να χορηγείται και ασπιρίνη, η οποία έχει αντιθρομβωτική δράση και προστατεύει από την περαιτέρω απόφραξη του αυλού της στεφανιαίας αρτηρίας, διότι αποτρέπει τη δημιουργία νέας αθηρωματώδους πλάκας. Εφόσον το άτομο έχει οδηγηθεί στο νοσοκομείο, θα πρέπει να χορηγείται και οξυγόνο, διότι με το οξυγόνο αποτρέπεται η επικείμενη νέκρωση των μυοκαρδιακών κυττάρων, τα οποία παραμένουν σε καλή λειτουργική κατάσταση.

 Μην αμελείτε τη γνώση πρώτων βοηθειών.. μπορεί να σώσουν χιλιάδες ζωές!

TrueMed-ForLivingMore