Σακχαρώδης διαβήτης κύησης: Διατροφή και άσκηση έναντι του «γλυκού εχθρού»
17-10-2021
Μαρία Παπουτσάκη

Σακχαρώδης διαβήτης κύησης
Ο μεταβολισμός της γλυκόζης αλλάζει σταδιακά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης προκειμένου να ικανοποιηθούν οι διατροφικές απαιτήσεις της μητέρας και του εμβρύου. Προκειμένου τα επίπεδα της γλυκόζης να διατηρηθούν φυσιολογικά, απαιτείται αυξημένη έκκριση ινσουλίνης μεταγευματικά. Εάν το πάγκρεας δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις αυξημένες απαιτήσεις, τότε αναπτύσσεται ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης. Ως σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) ορίζεται η υδατανθρακική δυσανεξία που αναπτύσσεται πρώτη φορά ή ανακαλύπτεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Υπολογίζεται ότι ο ΣΔΚ επηρεάζει το 15-20% των κυήσεων, ενώ σε κάποια μέρη του κόσμου αγγίζει έως και το 30%. Το μεταβολικό σύνδρομο, η απουσία σωματικής άσκησης πριν την αρχή της εγκυμοσύνης, η παχυσαρκία, η αυξημένη αρτηριακή πίεση και η διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του.
Επιπλοκές
Οι κυριότερες βραχυπρόθεσμες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που μπορεί να συμβούν είναι η εμβρυϊκή υποξία, το σύνδρομο της αναπνευστικής δυσχέρειας, οι υπογλυκαιμικές κρίσεις, καθώς και η μακροσωμία και μεγάλα για την ηλικία κύησης παιδιά (LGA). Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, φαίνεται ότι το 70% των γυναικών θα εκδηλώσουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) έως και 28 χρόνια μετά τον τοκετό, ενώ τα παιδιά έχουν αυξημένο κίνδυνο για παχυσαρκία και ΣΔτ2 στη μετέπειτα ζωή τους.
Διάγνωση
Η δοκιμασία ελέγχου, κατά κανόνα, πραγματοποιείται μεταξύ της 24ης και 28ης εβδομάδας της κύησης.Ωστόσο, σε γυναίκες που βρίσκονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου η δοκιμασία αυτή επιβάλλεται να διενεργηθεί μετά τη 12η εβδομάδα. Τυπικά χορηγούμε 75g γλυκόζης από το στόμα και μία ώρα αργότερα μετρούμε τη γλυκόζη του πλάσματος. Εγκυμονούσες γυναίκες που παρουσιάζουν τιμές σακχάρου >140mg απαιτούν εκτίμηση με την 3ωρη δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης μετά τη χορήγηση 300g γλυκόζης
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης βασίζεται στη διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και σε όλα τα στάδια της εγκυμοσύνης. Κλειδί στην αντιμετώπιση του διαβήτη αποτελεί η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής με παράλληλη ένταξη της σωματικής άσκησης στην καθημερινότητα, που θα εξασφαλίσουν την υγεία της εγκύου και του νεογνού. Τα σημεία-κλειδιά στα οποία η εγκυμονούσα πρέπει να εστιάσει είναι:
1. Διαχείριση του βάρους
Σύμφωνα με τη δημοσίευση του Institute of Medicine το 2009, η συνιστώμενη πρόσληψη βάρους κατά την εγκυμοσύνη σε γυναίκες με ΣΔΚ είναι ίδια με εκείνη των γυναικών χωρίς αντίσταση στην ινσουλίνη και βασίζεται στο δείκτη μάζας σώματος της γυναίκας πριν από την εγκυμοσύνη.
Δείκτης μάζας σώματος πριν από την εκγυμοσύνη (kg/m2) | Εύρος συνολικής πρόσληψης βάρους (kg) |
<18,5 Ελλειποβαρής | 12,5-18 |
18,5-24,9 Φυσιολογικού βάρους | 11,5-16 |
25-29,9 Υπέρβαρη | 7-11,5 |
>30 Παχύσαρκη | 5-9 |
2. Ενεργειακές ανάγκες
Η δίαιτα μίας εγκύου θα πρέπει να χορηγείται εξατομικευμένα από έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο. Συνήθως, η δίαιτα περιλαμβάνει 30-35 θερμίδες ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα.
3. Υδατάνθρακες
Οι υδατάνθρακες αποτελούν το πιο σημαντικό μακροθρεπτικό συστατικό σε γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη κύησης καθώς τόσο το είδος των υδατανθράκων που θα καταναλωθούν κατά τη διάρκεια του γεύματος όσο και η ποσότητα τους επηρεάζουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Τα τελευταία 30 χρόνια υπάρχουν αυξημένες ενδείξεις πως μία διατροφή αποτελούμενη από υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη συμβάλλει στη καταπολέμηση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Οι υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη προκαλούν μικρότερη αύξηση της μεταγευματικής γλυκόζης, αποτρέπουν την υπερβολική αύξηση της μεταγευματικής ινσουλίνης και προκαλούν κορεσμό. Για παράδειγμα, το λευκό ρύζι και οι πατάτες είναι προϊόντα υψηλού γλυκαιμικού δείκτη, σε αντίθεση με τα φρούτα, τα λαχανικά και τα προϊόντα ολικής αλέσεως που έχουν χαμηλότερη επίδραση στο σάκχαρο του αίματος και γι΄αυτό ανήκουν στα τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Σύμφωνα με τη διεθνή ομοσπονδία γυναικολογίας και μαιευτικής η πρόσληψη υδατανθράκων πρέπει να περιορίζεται στο 35-45% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, με ελάχιστη πρόσληψη 175g υδατανθράκων την ημέρα, που θα κατανέμονται σε 3 κυρίως γεύματα και 2-4 ενδιάμεσα σνακ.
4. Άσκηση
Είναι ευρέως γνωστό ότι ένα από τα πολλαπλά οφέλη της σωματικής άσκησης είναι το γεγονός ότι μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη καθώς διεγείρει τους μεταφορείς γλυκόζης στην επιφάνεια των μυοσκελετικών κυττάρων, βελτιώνοντας με το τρόπο αυτό, την απορρόφηση της γλυκόζης. Στη Δανία, προτείνεται στις εγκυμονούσες γυναίκες μέτριας έντασης σωματικής δραστηριότητας για 30 λεπτά την ημέρα. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συστάσεις για τις εγκυμονούσες με σακχαρώδη διαβήτη κύησης για την σωματική δραστηριότητα, ωστόσο ενθαρρύνονται να ασκούνται παραπάνω από όσο ορίζουν οι συστάσεις για τις υγιείς εγκυμονούσες. Οι δραστηριότητες μπορεί να περιλαμβάνουν κυκλική προπόνηση, περπάτημα και ποδηλασία για 40 έως 60 λεπτά τη μέρα για 3 φορές την εβδομάδα στο 65-75% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας.
Συνοψίζοντας, ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης είναι μία κατάσταση που αφορά όλο και περισσότερες εγκυμονούσες και ευθύνεται για ένα σύνολο επιπλοκών που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την μέλλουσα μητέρα και το έμβρυο. Για το λόγο αυτό, η προσκόλληση σε ένα ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο υπό τη καθοδήγηση ενός διαιτολόγου-διατροφολόγου και η σωματική άσκηση θα έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του.
Πηγές
Lain, K. Y., Catalano, P. M. (2007). Metabolic Changes in Pregnancy, Clinical Obstetrics and Gynecology, 50(4): 938–948.
2 Ζαμπέλας, Α. (2017), Διατροφή στα στάδια της ζωής, 2η έκδοση, Κύπρος: Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης.
3 Moreno‐Castilla, C., Hernández, M., Bergua, M., Alvarez, M.C., Arce, M.A., Rodriguez, K., Martinez‐ Alonso, M., Iglesias, M., Mateu, M., Santos, M.D., et al. (2013), Low‐Carbohydrate Diet for the Treatment of Gestational Diabetes Mellitus, Diabetes Care 2013, 36: 2233–2238.
4 Standards of Medical Care in Diabetes (2014). Diabetes Care 2013, 37: 14.
5 Guariguata, L., Linnenkamp, U., Beagley, J., Whiting, D.R., Cho, N.H. (2014) Global estimates of the prevalence of hyperglycaemia in pregnancy, Diabetes Res. Clin. Pract., 103: 176–185.
6 Wong, V.W., Lin, A., Russell, H. (2017), Adopting the new World Health Organization diagnostic criteria for gestational diabetes: How the prevalence changes in a high-risk region in Australia, Diabetes Res. Clin. Pract., 129: 148–153.
7 Tsiantou V, Zavras D, Karampli E, Athanasakis K, Pavi E, Kyriopoulos J. (2014), Physicians estimation regarding the impact of recession on patient adherence to treatment in diabetes type 2 in Greece. Value Health.
8 Mamoulakis D, Galanakis E, Bicouvarakis S, Paraskakis E, Sbyrakis S. (2003), Epidemiology of childhood type I diabetes in Crete, 1990-2001. Acta Paediatr; 92: 737-739.
9 Chatzi, L., Plana, E., Pappas, A. et al. (2009) The metabolic syndrome in early pregnancy and risk of gestational diabetes mellitus. Diabetes Metab 2009; 35: 490-494.
10 Harizopoulou. V.C., Kritikos, A., Papanikolaou, Z.et al. (2010) Maternal physical activity before and during early pregnancy as a risk factor for gestational diabetes mellitus. Acta Diabetol; 47: 83-89.
11 Ovesen, P., Fuglsang, J., Andersen, M.B., Wolff, C., Petersen, O.B., McIntyre, H.D. (2018) Temporal Trends in Gestational Diabetes Prevalence, Treatment, and Outcomes at Aarhus University Hospital, Skejby, between 2004 and 2016. J. Diabetes Res. 2018, 1–6.
12 Kim, C.; Newton, K.M.; Knopp, R.H. (2002), Gestational diabetes and the incidence of type 2 diabetes: A systematic review. Diabetes Care, 25: 1862–1868.
13 Lehnen, H.; Zechner, U.; Haaf, T. (2013), Epigenetics of gestational diabetes mellitus and offspring health: The time for action is in early stages of life. Mol. Hum. Reprod., 19: 415–422.
14 Runge M.S., Greganti M.A. (2016), Παθολογία Βασικές Αρχές, 2η έκδοση, Κύπρος: Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης.
15 American Diet Association (2013). Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care, 37: 81–S90.
16 Rasmussen, L., Poulsen, C. W., Kampmann, U., Smedegaard, S. B., Ovesen, P. G., Fuglsang, J. (2020). Diet and Healthy Lifestyle in the Management of Gestational Diabetes Mellitus. Nutrients, 12(10): 3050.
17 Yaktine, A.L., Rasmussen, K.M., Youth, F. (2009) National Research Council; Institute of Medicine; Board on Children; Committee to Reexamine IOM Pregnancy Weight Guidelines. Weight Gain During Pregnancy: Reexamining the Guidelines (2009); Rasmussen, K.M., Yaktine, A.L., Eds.; The National Academies Press: Washington, DC, USΑ.
18 American Diabetes Association (2017), Management of Diabetes in Pregnancy, Diabetes Care, 40: 114–119.
19 Filardi, T., Panimolle, F., Crescioli, C., Lenzi, A., Morano, S. (2019), Gestational Diabetes Mellitus: The Impact of Carbohydrate Quality in Diet. Nutrients, 11(7): 1549.
20 Hod, M., Kapur, A., Sacks, D. A., Hadar, E., Agarwal, M., Di Renzo, G. C., Divakar, H. (2015). The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on gestational diabetes mellitus: A pragmatic guide for diagnosis, management, and care, International Journal of Gynecology & Obstetrics, 131: 173–211.
21 Richter, E.A., Hargreaves, M. (2013), Exercise, GLUT4, and Skeletal Muscle Glucose Uptake, Physiol. Rev., 93: 993–1017.
22 Anbefalinger for Svangreomsorgen (Recommendations for the Care of Pregnant Women); Committee for Health Information: Copenhagen, Denmark, 2013. Available online: https://www.sst.dk/‐ /media/Udgivelser/2015/Anbefalinger‐svangreomsorgen/Anbefalinger‐for-svangreomsorgen.ashx? la=da&hash=757F1953C4B437A70A44024B32D7DD2E1B0A9F5B (Προσπ. 01/10/2021).
23Cremona, A.; O’Gorman, C., Cotter, A., Saunders, J., Donnelly, A. (2018), Effect of exercise modality on markers of insulin sensitivity and blood glucose control in pregnancies complicated with gestational diabetes mellitus: A systematic review. Obes. Sci. Pr., 4: 455–467.
Κοινοποιήστε



Παραφίμωση: Αίτια, Συμπτώματα, Επιπλοκές και Θεραπευτική Αντιμετώπιση
Η παραφίμωση είναι μία επείγουσα ιατρική κατάσταση κατά την οποία η ακροποσθία, δηλαδή το δέρμα που καλύπτει την κεφαλή του πέους, δεν επιστρέφει στη φυσιολογική της θέση μετά την έλξη προς τα πίσω

Συνέντευξη με την ειδικευόμενη ψυχίατρο Κουνατιάδου Χριστίνα
H ειδικευόμενη ψυχίατρος Κουνατιάδου Χριστίνα απαντάει στις ερωτήσεις μας σχετικά με το επάγγελμα της στην Ελλάδα
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Βρείτε μας στο Facebook και στο Instagram
Επικοινωνία
Η ομάδα μας
Διαφημιστείτε στη truemed.gr
Όροι χρήσης
Προσωπικά δεδομένα
Copyright©Truemed
Για περισσότερη ζωή
Designed – Developed by Premiumweb.gr
| Επικοινωνία | Η ομάδα μας | Διαφημιστείτε στη truemed.gr| | Όροι χρήσης | Προσωπικά δεδομένα | Copyright©Truemed | |Για περισσότερη ζωή |
Designed – Developed by Premiumweb.gr


© 2019 TrueMed Media. All rights reserved. Our website services, content, and products are for informational purposes only. TrueMed Media does not provide medical advice, diagnosis, or treatment.