Έλκη κατάκλισης και νοσηλευτική φροντίδα

10-6-2021

Ελευθερία Μπριγκίτε Σουβατζή

Τα έλκη πίεσης αποτελούν εντοπισμένοι τραυματισμοί του δέρματος και των υποκείμενων ιστών εξαιτίας παρουσίας δυνάμεων τριβής, κατάτμισης, πίεσης ή συνδυασμός αυτών, και εμφανίζονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στους κατακεκλιμένους ασθενείς. 

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 

Ευπαθείς ομάδες πληθυσμού για την εμφάνιση ελκών πίεσης είναι οι ηλικιωμένοι, με το ⅓ των άνω των 70 να εμφανίζουν κάποια στιγμή, οι ασθενείς με κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, οι νοσηλευόμενοι με ορθοπεδικές παθήσεις και γενικά οι κατακεκλιμένοι ασθενείς για οποιονδήποτε λόγο. 

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 

Η εμφάνιση ελκών πίεσης, όπως λέει και το όνομα, οφείλονται στην αύξηση της πίεσης τοπικά κατά την διάρκεια της κατάκλισης. Η αυξημένη τοπική πίεση οδηγεί σε ελάττωση της τριχοειδικής ροής και κατ’ επέκταση σε ισχαιμία, θρόμβωση των τριχοειδών και τελικά απόφραξη των λεμφαγγείων. Έπειτα, παρατηρείται αύξηση της τριχοειδικής διαπερατότητας με αποτέλεσμα την εξαγγείωση πλάσματος, οίδημα και τελικά κυτταρικό θάνατο και νέκρωση των ιστών 

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ 

Τα έλκη πίεσης ταξινομούνται σε 6 κατηγορίες σύμφωνα με την Ευρωπαϊκής Συμβουλευτικής Επιτροπής για τα Έλκη Κατάκλισης (EPUAP). Αυτές οι κατηγορίες είναι: 

Κατηγορία Ι – Ερύθημα χωρίς επαναφορά σε δέρμα που δεν έχει λύση της συνέχειας

– Δυσχρωμία δέρματος, θερμότητα, οίδημα και σκληρία ειδικότερα σε άτομα με πιο σκούρο δέρμα

Κατηγορία ΙΙ – Μερικού πάχους απώλεια δέρματος 

– Επηρεάζει την επιδερμίδα, το δέρμα ή και τα δύο. Το έλκος είναι επιφανειακό και εμφανίζεται κλινικά σαν εκδορά ή σαν φλύκταινα

Κατηγορία ΙΙΙ – Ολικού πάχους απώλεια δέρματος 

– Περιλαμβάνει επίσης καταστροφή του υποδόριου ιστού που μπορεί να επεκταθεί προς τα κάτω αλλά όχι διαμέσου της υποκείμενης περιτονίας 

Κατηγορία IV – Εκτεταμένη βλάβη 

– Νέκρωση ιστών, βλάβη στο μυ, στα οστά ή στις υποστηρικτικές δομές με ή χωρίς ολικού πάχους απώλεια δέρματος

Ασταδιοποίητο 

– Ολικού πάχους απώλεια ιστού ή δέρματος αγνώστου βάθους. Το έλκος είναι πλήρως καλυμμένο με εσχάρα

Υποψία βλάβης εν τω βάθη ιστών 

– Μωβ ή κυανέρυθρη εντοπισμένη περιοχή δυσχρωματισμού του επιπωλούς δέρματος ή φυσαλίδα γεμάτη με αίμα εξαιτίας βλάβης των υποκείμενων μαλακών μορίων. Οι παρακείμενοι ιστοί μπορεί να είναι σφικτοί, μαλακοί, εύθρυπτοι, ψυχροί ή θερμοί

(οι κατηγορίες έχουν αντιγραφεί αυτούσιες από τον οδηγό ελκών σύμφωνα με τον EPUAP) ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ 

Στους καθήμενους ασθενείς:

Στους κατακεκλιμένους ασθενείς:

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 

– οξείες παθήσεις 

– ηλικία 

– χρόνιες παθήσεις 

– επίπεδο συνείδησης 

– ακινησία 

– νευροπάθειες 

– νόσοι τελικού σταδίου 

– υποθρεψία 

– αφυδάτωση 

– ιστορικό έλκους κατάκλισης 

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 

Η διάγνωση βασίζεται στην επισκόπηση του δέρματος και στην βιοψία ιστού σε βαθιά έλκη για να προσδιοριστεί κάποιος υπεύθυνος μικροοργανισμός. 

Σε ασθενείς με μελαμψή επιδερμίδα η διάγνωση, ειδικότερα στα πρώτα στάδια, μπορεί να είναι πιο δύσκολη και έτσι χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή και παρατηρητικότητα. 

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 

Σε παρουσία λοίμωξης λόγω του τραύματος, χορηγούνται τοπικά και συστηματικά αντιβιοτικά σύμφωνα με το αντιβιόγραμμα έναντι του υπεύθυνου παθογόνου. 

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 

Σε βαθιά έλκη ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργικός καθαρισμός της περιοχής ή και τοποθέτηση δερματικού μοσχεύματος για πλήρη σύγκλειση του τραύματος. 

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 

Η φροντίδα των ελκών πίεσης βασίζεται κατά κύριο λόγο στην πρόληψη, ενώ στα υπάρχοντα έλκη η διεπιστημονική προσέγγιση με στόχο την επούλωση των τραυμάτων είναι πανάκεια. Τον βασικότερο ρόλο στην φροντίδα αυτή παίζουν οι νοσηλευτές.

Η κύρια νοσηλευτική διάγνωση που σχετίζεται με τα έλκη από πίεση είναι ο “κίνδυνος διαταραχής της ακεραιότητας του δέρματος” ενώ οι συνηθέστερες παρεμβάσεις είναι οι εξής: 

– αναγνώριση των ατόμων σε κίνδυνο 

– εκτίμηση των νοσηλευομένων σε ΜΕΘ, σε ιδρύματα αποκατάστασης και οίκους ευγηρίας. – συστηματική εκτίμηση του κινδύνου με διάφορες κλίμακες. 

– συστηματική επισκόπηση δέρματος ειδικότερα πίσω από τα αυτιά, τον κόκκυγα, τις φτέρνες, τους γλουτούς και τους αγκώνες 

– διατήρηση του δέρματος όσο το δυνατόν πιο στεγνό 

– διατήρηση των κλινοσκεπασμάτων όσο γίνεται χωρίς τσαλάκες για την αποφυγή τριβής – χρήση ειδικών δυναμικών στρωμάτων ή στρωμάτων ρευστοποιημένου στερεού αέρα – χρήση συσκευών διαβαθμισμένης συμπίεσης στα πόδια για προστασία της φτέρνας – χρήση μαξιλαριών αναδιανομής της πίεσης σε αναπηρικά αμαξίδια 

– καλός καθαρισμός του δέρματος 

– χρήση ειδικών καθαριστικών και επιθεμάτων σε παρουσία τραύματος 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 

Τα έλκη αποτελούν μία επιπλοκή κυρίως λόγω μακροχρόνιας κατάθλιψης που προσβάλλει μία μεγάλη ομάδα πληθυσμού, κυρίως ηλικιωμένους και μπορεί να προληφθεί με την βοήθεια εξειδικευμένου προσωπικού και παροχή σωστής φροντίδας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 

– J.E Grey και K.G Harding, 2006, ABC of Wound Healing, Oxford: Blackwell Publishing Ltd., Θεοδώρου Δ (επιμ.), 2009, ABC για Αντιμετώπιση του τραύματος και του χρόνιου έλκους, Μεταμόρφωση: Παρισιάνου Α.Ε 

– LeMone P., Burke K., και Baulfdoff G., 2004/2008, Medical – Surgical Nursing: Critical Thinking in Client Care, USA: Pearson, Πανουδάκη – Μπροκαλάκη Η. (επιμ.), 2014, Παθολογική – Χειρουργική Νοσηλευτική: Κριτική Σκέψη κατά την Φροντίδα του Ασθενούς, Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Λαγός Δημήτριος 

– Πρόληψη και Θεραπεία Ελκών Πίεσης: Γρήγορος Οδηγός Αναφοράς – Ευρωπαϊκή Συμβουλευτική Επιτροπή για τα Έλκη Κατάκλισης (EPUAP) 

https://www.epuap.org/wp-content/uploads/2018/04/qrg-greek-version-march2018.pdf – Πρόληψη Ελκών Πίεσης – Μητροπολιτικός Τομέας Υπηρεσιών Υγείας και Φροντίδας Ηλικιωμένων, Υπουργείο Ανθρώπινων Υπηρεσιών Βικτωριανής Κυβέρνησης, 2004: Μελβούρνη, Βικτώρια – http://www.health.vic.gov.au/pressureulcers/downloads/ppu/greek.pdf 

Σουβατζή Ελευθερία – Μπριγκίτα, Τμήμα Νοσηλευτικής 

Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής 

True Med – For Living More

Κοινοποιήστε 

Παραφίμωση: Αίτια, Συμπτώματα, Επιπλοκές και Θεραπευτική Αντιμετώπιση

Παραφίμωση: Αίτια, Συμπτώματα, Επιπλοκές και Θεραπευτική Αντιμετώπιση

Η παραφίμωση είναι μία επείγουσα ιατρική κατάσταση κατά την οποία η ακροποσθία, δηλαδή το δέρμα που καλύπτει την κεφαλή του πέους, δεν επιστρέφει στη φυσιολογική της θέση μετά την έλξη προς τα πίσω

Βρείτε μας στο Facebook και στο Instagram

Επικοινωνία
 Η ομάδα μας
Διαφημιστείτε στη truemed.gr
Όροι χρήσης
Προσωπικά δεδομένα
Copyright©Truemed
Για περισσότερη ζωή
Designed – Developed by Premiumweb.gr

 

| Επικοινωνία | Η ομάδα μας | Διαφημιστείτε στη truemed.gr|  | Όροι χρήσης | Προσωπικά δεδομένα | Copyright©Truemed | |Για περισσότερη ζωή |
Designed – Developed by Premiumweb.gr

 

© 2019 TrueMed Media. All rights reserved. Our website services, content, and products are for informational purposes only. TrueMed Media does not provide medical advice, diagnosis, or treatment.