ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

9-10-2021

Παναγιώτα Ηλιοπούλου

Εισαγωγή: Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα είναι μια πολυσυστηματική φλεγμονώδης νόσος με παγκόσμια επίπτωση στον πληθυσμό περίπου 1%. Εμφανίζεται στις ηλικίες μεταξύ 30-60 ετών και προσβάλλει κυρίως το γυναικείο πληθυσμό.

 

Αιτιολογία και παθολογική φυσιολογία

Η αιτιολογία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας δεν είναι γνωστή πιστεύεται όμως ότι πρόκειται για αυτοάνοση διαταραχή που πιθανώς επηρεάζεται από έναν λοιμώδη παράγοντα. Θεωρείται ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και ορμονικών παραγόντων που έχουν σαν αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στους υγιείς ιστούς του σώματος. Αυτή η επίθεση οδηγεί στην εκδήλωση φλεγμονής και κατ’ επέκταση στον πόνο. Συνήθως επηρεάζονται οι μικρές αρθρώσεις, όπως αυτές των δαχτύλων αλλά και οι καρποί, οι ώμοι και τα γόνατα. Στον ορό του αίματος και στο αρθρικό υγρό των περισσότερων ασθενών εμφανίζεται ο ρευματοειδής παράγοντας (RF) ο οποίος είναι ένα αντίσωμα έναντι της ανοσοσφαιρίνης γ. Η νόσος χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις. Καθώς η νόσος εξελίσσεται δημιουργείται πάννος, ένας κοκκιωματώδης ιστός που προέρχεται από τον αρθρικό υμένα και εξαπλώνεται πάνω από τον αρθρικό χόνδρο. Ο πάννος απελευθερώνει ένζυμα και φλεγμονώδεις μεσολαβητές που καταστρέφουν το χόνδρο. Ο χόνδρος διαβρώνεται και ο πάννος παρεμποδίζει τη θρέψη του. Έτσι γίνεται έκδηλη η παραμόρφωση της άρθρωσης. Οι τένοντες και οι σύνδεσμοι διατείνονται και η άρθρωση γίνεται ασταθής. Τέλος, εμφανίζεται διαταραχή της κινητικότητας και σχηματίζονται υποδόρια οζίδια αλλά και όζοι στον πνεύμονα, τις καρδιακές βαλβίδες και τους οφθαλμούς.

 

Κριτήρια για την ταξινόμηση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας

  • Πρωινή δυσκαμψία που διαρκεί περισσότερο από μια ώρα 
  • Αρθρίτιδα σε τρεις ή περισσότερες ομάδες 
  • Αρθρίτιδα στις αρθρώσεις της άκρας χείρας 
  • Συμμετρική αρθρίτιδα 
  • Ρευματοειδή οζίδια 
  • Ρευματοειδής παράγοντας στον ορό 
  • Ακτινογραφικές αλλοιώσεις: διαβρώσεις ή βέβαιη περιαρθρική οστεοπενία

*Οι ασθενείς θεωρείται ότι έχουν ρευματοειδή αρθρίτιδα αν ικανοποιούν τέσσερα από τα εφτά κριτήρια.

*Επιπλέον, μπορεί να εμφανίζονται και συστηματικά συμπτώματα όπως χαμηλός πυρετός, ανορεξία και απώλεια βάρους, κακουχία και σιδηροπενική αναιμία ανθεκτική στη χορήγηση σιδήρου.

Διάγνωση 

Η διάγνωση τίθεται στο ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση και τον έλεγχο του αίματος για την παρουσία ρευματοειδών παραγόντων. Ακτινογραφίες των άκρων χειρών μπορεί να είναι χρήσιμες σε ασθενείς με διάρκεια νόσου πάνω από έξι μήνες. Η εύρεση διαβρώσεων στην ακτινογραφία αποτελεί δυσμενή παράγοντα και υποδεικνύει την ανάγκη επιθετικής αντιμετώπισης. Εργαστηριακές δοκιμασίες περιλαμβάνουν το ρευματοειδή παράγοντα αντι-CRP, γενική αίματος , βιοχημικός έλεγχος και ορισμένες πρωτεΐνες οξείας φάσεως όπως η ΤΚΕ κατά Westergren ή η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη. Ο ορολογικός έλεγχος για τον παραβοϊό ή άλλες ιογενείς λοιμώξεις πρέπει να εξεταστεί στην περίπτωση μιας οξείας εμφάνισης.

Θεραπεία

Η θεραπεία αποσκοπεί στην ανακούφιση από τον πόνο, την ελαχιστοποίηση της αρθρικής βλάβης, την προαγωγή της κινητικότητας της άρθρωσης και την διατήρηση της ικανότητας για αυτοφροντίδα. Στη φαρμακευτική αγωγή επισημαίνονται τα:

  • ΜΣΑΦ (Μη στερεοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα): Μειώνουν τη φλεγμονή και τον πόνο. Μπορεί να χρειαστούν δύο εβδομάδες μέχρι να αρχίσουν να δρουν. Χορηγούνται μαζί με φαγητό ή ένα ποτήρι νερό, αλλά μερικά χορηγούνται 30 λεπτά πριν το γεύμα ή δύο ώρες μετά. Μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερικές διαταραχές. Προσοχή αν ο ασθενής αναφέρει οπισθοτερνικό άλγος, δυσπεψία, ναυτία, εμετό, διάρροια ή κοιλιακό άλγος Παραδείγματα: ασπιρίνη, ιβουπροφένη, ναπροξένη 

  • Κορτικοστερεοειδή: Μειώνουν τη φλεγμονή και τον πόνο καταστέλλοντας το ανοσολογικό σύστημα. Συνήθως δρουν άμεσα. Παρακολουθούμε στενά ιδίως τους ηλικιωμένους για κατακράτηση υγρών, αυξημένη αρτηριακή πίεση και περιφερικό οίδημα. Παραδείγματα: πρεδνιζόνη, μεθυλ-πρεδνιζόνη (Medrol)
  • Ανοσοτροπικά αντιρευματικά φάρμακα (DMARD): Μειώνουν τη φλεγμονή και τον πόνο καταστέλλοντας το ανοσολογικό σύστημα και προλαμβάνουν την καταστροφή του χόνδρου και της άρθρωσης. Παραδείγματα: Υδροχλωροκίνη, σουλφασαλαζίνη, άλατα χρυσού, D- πενικιλλαμίνη, μεθοτρεξάτη, αζαθειοπρίνη 
  • Τροποποιητές βιολογικής αντίδρασης (BMR): Μειώνουν τη φλεγμονή αναστέλλοντας τη φλεγμονώδη απάντηση Έναρξη δράσης σε 1-2 εβδομάδες. Αυξημένος κίνδυνος σοβαρών λοιμώξεων και αιματολογικής διαταραχής. Στενή παρακολούθηση αιματολογικής εικόνας, θερμοκρασίας και γενικής κακουχίας.
  • Ενδαρθρική έγχυση: Έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στη θεραπεία επώδυνων εξάρσεων μειώνοντας την περίοδο της φλεγμονής και τον πόνο. Όταν επιλέγεται αυτή η θεραπεία δεν επιτρέπεται έγχυση πάνω από 3-4 δόσεις το χρόνο.

Χειρουργική επέμβαση και Ορθοπεδικές συσκευές

Η χειρουργική αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας πλέον εφαρμόζεται σε πρωιμότερα στάδια της νόσου ώστε να προλαμβάνονται ή τουλάχιστον να μετριάζονται οι παραμορφώσεις και οι μηχανικές ανωμαλίες.

Μια τέτοια χειρουργική επέμβαση είναι η υμενεκτομή δηλαδή η εκτομή της αρθρικής μεμβράνης της άρθρωσης. Η επέμβαση αυτή στοχεύει στην διακοπή της καταστροφής της φλεγμονώδους διαδικασίας.

Η αρθροπλαστική εφαρμόζεται όταν υπάρχει εκτεταμένη κάκωση και γίνεται αδύνατη η κίνηση. Σε περιπτώσεις μη δυνατής επιδιόρθωσης της άρθρωσης του ισχίου μπορεί να γίνει ολική αντικατάσταση του ισχίου. Παρόμοια εγχείρηση μπορεί να γίνει και στην άρθρωση του γόνατος. Παρόμοια εγχείρηση μπορεί να γίνει και στην άρθρωση του γόνατος.

Οι γύψοι και οι νάρθηκες χρησιμοποιούνται μερικές φορές για την ακινητοποίηση του πάσχοντος μέλους έτσι ώστε να μην καταπονείται κατά την οξεία φάση της νόσου.

 

Περιστατικό Ρευματοειδούς αρθρίτιδας – Νοσηλευτική Διεργασία 

 

Η Κ.Μ 80 ετών γυναίκα υποβλήθηκε σε αρθροπλαστική ισχίου λόγω ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Ζει μόνη της αλλά έχει και τις δύο κόρες της που ζουν σε απόσταση 10 λεπτών με το αυτοκίνητο. Ασχολείτο με τα οικιακά και με την φροντίδα του κήπου της μέχρι που ο πόνος περιόρισε δραστικά τις δραστηριότητες της το τελευταίο τρίμηνο. Έτσι, έκανε ακτινογραφία στο δεξί ισχίο ώσπου παρατηρήθηκαν οζίδια και ακτινολογικές αλλοιώσεις. Μετά την επέμβαση η ασθενής ξεκίνησε φαρμακευτική αγωγή με μη στερεοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ/ ΑΝΑΓΚΕΣ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

ΣΤΟΧΟΣ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ 

 

Πόνος στο ισχίο

Διαταραγμένη κινητικότητα σχετιζόμενη με τον πόνο και τους περιορισμούς της δραστηριότητας μετά την αθροπλαστική ισχίου

Η ασθενής να αποκτήσει ικανοποιητική ικανότητα για αυτοφροντίδα 

  • Εφαρμογή νάρθηκα για ακινητοποίηση του πάσχοντος μέλους
  • Χορήγηση ΜΣΑΦ για μείωση της φλεγμονής και του πόνου σύμφωνα με την ιατρική οδηγία
  • Παρακολούθηση της ασθενούς για γαστρεντερικές διαταραχές, ναυτία, δυσπεψία ή κοιλιακό άλγος
  • Παραμονή της ασθενούς στο κρεβάτι διατήρηση τεντωμένων κλινοσκεπασμάτων για αποφυγή κατακλίσεων
  • Η ασθενής φορά τον νάρθηκα το βράδυ στον ύπνο 
  • Δεν υπάρχουν παρενέργειες από τα φάρμακα 
  • Έχουν ληφθεί μέτρα ανακούφισης της ασθενούς όταν χρειάζεται γίνεται αλλαγή θέσης κάθε δυο ώρες

Πηγές 

  • Susan C. Dewit «Παθολογική-Χειρουργική Νοσηλευτική Έννοιες και Πρακτική»
  • Παθολογία Βασικές αρχές Netter
  • Ευστάθιος Λ. Παπαλάμπρος «Χειρουργική»

Κοινοποιήστε 

Ατροφία γλουτιαίων μυών

Ατροφία γλουτιαίων μυών

Τραβήγματα και θλάσεις των οπισθίων μηριαίων που αναλαμβάνουν υψηλά φορτία και τραυματίζονται καθώς ο μείζων γλουτιαίος αδυνατεί να επιτελεσει την εκταση του ισχίου

Βρείτε μας στο Facebook και στο Instagram

Επικοινωνία
 Η ομάδα μας
Διαφημιστείτε στη truemed.gr
Όροι χρήσης
Προσωπικά δεδομένα
Copyright©Truemed
Για περισσότερη ζωή
Designed – Developed by Premiumweb.gr

 

| Επικοινωνία | Η ομάδα μας | Διαφημιστείτε στη truemed.gr|  | Όροι χρήσης | Προσωπικά δεδομένα | Copyright©Truemed | |Για περισσότερη ζωή |
Designed – Developed by Premiumweb.gr

 

© 2019 TrueMed Media. All rights reserved. Our website services, content, and products are for informational purposes only. TrueMed Media does not provide medical advice, diagnosis, or treatment.