Θεόφιλος Νάστας

Γενικά:

Τα ενωμένα δίδυμα (ή “Σιαμαία δίδυμα” όπως έχει επικρατήσει ν’ αποκαλούνται) είναι μονοζυγωτικά δίδυμα των οποίων τα σώματα έχουν ενωθεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η ένωση αυτή πραγματοποιείται όταν το κοινό ζυγωτό των μονοζυγωτικών διδύμων δε διαχωρίζεται εντελώς, και το ζυγωτό αρχίζει τη διάσπαση μετά τη 12η ημέρα από τη γονιμοποιήση. Το συμβάν αυτό παρατηρείται σε 1 ανά 50.000 εγκυμοσύνες. Σήμερα, τα περισσότερα σιαμαία δίδυμα αξιολογούνται ώστε να υποστούν χειρουργική επέμβαση με στόχο το διαχωρισμό τους σε δύο ξεχωριστά και λειτουργικά σώματα. Ο βαθμός δυσκολίας της επέμβασης αυξάνει αν τα δίδυμα μοιράζονται κάποιο ζωτικό όργανο όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά ή το συκώτι.

Συμπτώματα για την έγκυο

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία ή συμπτώματα που να υποδηλώνουν μια συζευγμένη δίδυμη εγκυμοσύνη. Όπως και με άλλες δίδυμες εγκυμοσύνες, η μήτρα μπορεί να αναπτυχθεί γρηγορότερα από ότι με ένα μόνο έμβρυο και μπορεί να υπάρχει περισσότερη κόπωση, ναυτία και έμετος στις αρχές της εγκυμοσύνης. Τα συζευγμένα δίδυμα μπορούν να διαγνωστούν νωρίς στην εγκυμοσύνη χρησιμοποιώντας τυπικό υπερηχογράφημα.

Κατηγοριοποίηση:

Τα συζευγμένα δίδυμα ταξινομούνται συνήθως ανάλογα με το πού συνδέονται, συνήθως σε αντίστοιχα μεταξύ τους σημεία και μερικές φορές σε περισσότερα από ένα σημεία. Μερικές φορές μοιράζονται όργανα ή άλλα μέρη του σώματός τους. Η συγκεκριμένη ανατομία κάθε ζεύγους συνδεδεμένων διδύμων είναι μοναδική.

Τα συνδεδεμένα δίδυμα μπορούν να ενωθούν σε οποιονδήποτε από αυτά τα σημεία:

• Στήθος. Τα δίδυμα (thoracopagus twins) ενώνονται πρόσωπο με πρόσωπο στο στήθος. Συχνά έχουν κοινή καρδιά και μπορεί επίσης να μοιράζονται ένα συκώτι και άνω έντερο. Αυτό είναι ένας από τα πιο συνηθισμένα σημεία συνένωσης των συζευγμένων διδύμων.

• Κοιλιά. Τα δίδυμα (Omphalopagus twins) ενώνονται κοντά στον ομφαλό. Πολλά δίδυμα μοιράζονται το ήπαρ και μερικά μοιράζονται το κάτω μέρος του λεπτού εντέρου (ειλεός) και του παχέος εντέρου. Γενικά δεν μοιράζονται μια καρδιά.

• Βάση της σπονδυλικής στήλης. Τα δίδυμα (Pygopagus twins) συνδέονται συνήθως πλάτη με πλάτη στη βάση της σπονδυλικής στήλης και τους γλουτούς. Μερικά δίδυμα μοιράζονται την κάτω γαστρεντερική οδό και μερικά μοιράζονται τα γεννητικά όργανα και τα ουροποιητικά όργανα.

• Μήκος της σπονδυλικής στήλης. Τα δίδυμα (Rachipagus twins) ενώνονται πλάτη με πλάτη κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Αυτός ο τύπος είναι πολύ σπάνιος.

• Λεκάνη. Τα δίδυμα (Ischiopagus twins) ενώνονται στη λεκάνη, είτε πρόσωπο με πρόσωπο είτε από άκρο σε άκρο. Πολλά μοιράζονται την κάτω γαστρεντερική οδό, καθώς και τα όργανα του ήπατος και των γεννητικών οργάνων και του ουροποιητικού συστήματος. Κάθε δίδυμο μπορεί να έχει δύο πόδια ή, λιγότερο συχνά, τα δίδυμα μοιράζονται δύο ή τρία πόδια.

• Κορμός. Τα δίδυμα (Parapagus twins) ενώνονται πλάι-πλάι στη λεκάνη και μέρος ή όλη την κοιλιά και το στήθος, αλλά με ξεχωριστά κεφάλια Τα δίδυμα μπορούν να έχουν δύο, τρία ή τέσσερα χέρια και δύο ή τρία πόδια.

• Κεφάλι. Τα δίδυμα (Craniopagus twins) ενώνονται στο πίσω μέρος, στην κορυφή ή στην πλευρά του κεφαλιού, αλλά όχι στο πρόσωπο. Μοιράζονται ένα μέρος του κρανίου, αλλά ο εγκέφαλός τους είναι συνήθως ξεχωριστός, αν και μπορεί να μοιράζονται κάποιο εγκεφαλικό ιστό.

• Κεφάλι και στήθος. Τα δίδυμα (Cephalopagus twins) ενώνονται στο πρόσωπο και το άνω σώμα. Τα πρόσωπα βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές ενός ενιαίου κεφαλιού και μοιράζονται έναν εγκέφαλο. Αυτά τα δίδυμα σπάνια επιβιώνουν.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα δίδυμο μπορεί να συνδυαστεί με ένα άλλο, μικρότερο και λιγότερο σχηματισμένο από το πρώτο (ασύμμετρα συνδεδεμένα δίδυμα). Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, ένα δίδυμο μπορεί να βρεθεί μερικώς ανεπτυγμένο εντός του άλλου δίδυμου (fetus in fetu).

Αιτιολογία σχηματισμού:

Τα ίδια δίδυμα (μονοζυγωτικά δίδυμα) εμφανίζονται όταν ένα γονιμοποιημένο ωάριο χωρίζεται και εξελίσσεται σε δύο άτομα. Οκτώ έως 12 ημέρες μετά τη σύλληψη, τα εμβρυϊκά στρώματα που θα χωριστούν για να σχηματίσουν μονοζυγωτικά δίδυμα αρχίζουν να αναπτύσσονται σε συγκεκριμένα όργανα και δομές.Πιστεύεται ότι όταν το έμβρυο χωρίζεται αργότερα από αυτό – συνήθως μεταξύ 13 και 15 ημερών μετά τη σύλληψη – ο διαχωρισμός σταματά πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία και τα προκύπτοντα δίδυμα συνδέονται.Μια εναλλακτική θεωρία υποδηλώνει ότι δύο ξεχωριστά έμβρυα μπορούν κατά κάποιο τρόπο να συντηχθούν στην πρώιμη ανάπτυξη. Αυτό που μπορεί να προκαλέσει οποιοδήποτε σενάριο είναι άγνωστο. Φυσικά, αφού η αιτιολογία της ανωμαλίας αυτής δεν έχει διαλευκανθεί πλήρως ακόμη, λογικό είναι να μην είναι γνωστοί τυχόν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο απόκτησης σιαμαίων διδύμων.

Επιπλοκές:

Η εγκυμοσύνη με συζευγμένα δίδυμα είναι περίπλοκη και αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών. Τα συζευγμένα μωρά χρειάζονται χειρουργική παράδοση με καισαρική τομή (C-section) λόγω της ανατομίας τους. Όπως και με τα δίδυμα, τα συζευγμένα μωρά είναι πιθανό να γεννηθούν πρόωρα και ένα ή και τα δύο θα μπορούσαν να πεθάνουν λίγο μετά τη γέννηση. Σοβαρά προβλήματα υγείας για τα δίδυμα μπορεί να εμφανιστούν αμέσως – όπως προβλήματα αναπνοής ή καρδιακά προβλήματα – και αργότερα στη ζωή, όπως σκολίωση, εγκεφαλική παράλυση ή μαθησιακές δυσκολίες. Οι πιθανές επιπλοκές εξαρτώνται από το πού συνδέονται τα δίδυμα, ποια όργανα ή άλλα μέρη του σώματος μοιράζονται, και την εμπειρία της ομάδας υγειονομικής περίθαλψης. Όταν αναμένονται συνδεδεμένα δίδυμα, η οικογένεια και η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να συζητήσουν λεπτομερώς τις πιθανές επιπλοκές και το πώς να προετοιμαστούν για αυτές.

Πηγές:

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/conjoined-twins/symptoms-causes/syc-20353910
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AF%CE%B4%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%82#%CE%95%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%B4%CE%AF%CE%B4%CF%85%CE%BC%CE%B1
• https://edition.cnn.com/2013/07/11/world/conjoined-twins-fast-facts/index.html
• https://www.bbc.com/news/magazine-22181528

TrueMed-ForLivingMore

 Θεόφιλος Νάστας

Γενικά:

Τα ενωμένα δίδυμα (ή “Σιαμαία δίδυμα” όπως έχει επικρατήσει ν’ αποκαλούνται) είναι μονοζυγωτικά δίδυμα των οποίων τα σώματα έχουν ενωθεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η ένωση αυτή πραγματοποιείται όταν το κοινό ζυγωτό των μονοζυγωτικών διδύμων δε διαχωρίζεται εντελώς, και το ζυγωτό αρχίζει τη διάσπαση μετά τη 12η ημέρα από τη γονιμοποιήση. Το συμβάν αυτό παρατηρείται σε 1 ανά 50.000 εγκυμοσύνες. Σήμερα, τα περισσότερα σιαμαία δίδυμα αξιολογούνται ώστε να υποστούν χειρουργική επέμβαση με στόχο το διαχωρισμό τους σε δύο ξεχωριστά και λειτουργικά σώματα. Ο βαθμός δυσκολίας της επέμβασης αυξάνει αν τα δίδυμα μοιράζονται κάποιο ζωτικό όργανο όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά ή το συκώτι.

Συμπτώματα για την έγκυο

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία ή συμπτώματα που να υποδηλώνουν μια συζευγμένη δίδυμη εγκυμοσύνη. Όπως και με άλλες δίδυμες εγκυμοσύνες, η μήτρα μπορεί να αναπτυχθεί γρηγορότερα από ότι με ένα μόνο έμβρυο και μπορεί να υπάρχει περισσότερη κόπωση, ναυτία και έμετος στις αρχές της εγκυμοσύνης. Τα συζευγμένα δίδυμα μπορούν να διαγνωστούν νωρίς στην εγκυμοσύνη χρησιμοποιώντας τυπικό υπερηχογράφημα.

Κατηγοριοποίηση:

Τα συζευγμένα δίδυμα ταξινομούνται συνήθως ανάλογα με το πού συνδέονται, συνήθως σε αντίστοιχα μεταξύ τους σημεία και μερικές φορές σε περισσότερα από ένα σημεία. Μερικές φορές μοιράζονται όργανα ή άλλα μέρη του σώματός τους. Η συγκεκριμένη ανατομία κάθε ζεύγους συνδεδεμένων διδύμων είναι μοναδική.

Τα συνδεδεμένα δίδυμα μπορούν να ενωθούν σε οποιονδήποτε από αυτά τα σημεία:

• Στήθος. Τα δίδυμα (thoracopagus twins) ενώνονται πρόσωπο με πρόσωπο στο στήθος. Συχνά έχουν κοινή καρδιά και μπορεί επίσης να μοιράζονται ένα συκώτι και άνω έντερο. Αυτό είναι ένας από τα πιο συνηθισμένα σημεία συνένωσης των συζευγμένων διδύμων.

• Κοιλιά. Τα δίδυμα (Omphalopagus twins) ενώνονται κοντά στον ομφαλό. Πολλά δίδυμα μοιράζονται το ήπαρ και μερικά μοιράζονται το κάτω μέρος του λεπτού εντέρου (ειλεός) και του παχέος εντέρου. Γενικά δεν μοιράζονται μια καρδιά.

• Βάση της σπονδυλικής στήλης. Τα δίδυμα (Pygopagus twins) συνδέονται συνήθως πλάτη με πλάτη στη βάση της σπονδυλικής στήλης και τους γλουτούς. Μερικά δίδυμα μοιράζονται την κάτω γαστρεντερική οδό και μερικά μοιράζονται τα γεννητικά όργανα και τα ουροποιητικά όργανα.

• Μήκος της σπονδυλικής στήλης. Τα δίδυμα (Rachipagus twins) ενώνονται πλάτη με πλάτη κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Αυτός ο τύπος είναι πολύ σπάνιος.

• Λεκάνη. Τα δίδυμα (Ischiopagus twins) ενώνονται στη λεκάνη, είτε πρόσωπο με πρόσωπο είτε από άκρο σε άκρο. Πολλά μοιράζονται την κάτω γαστρεντερική οδό, καθώς και τα όργανα του ήπατος και των γεννητικών οργάνων και του ουροποιητικού συστήματος. Κάθε δίδυμο μπορεί να έχει δύο πόδια ή, λιγότερο συχνά, τα δίδυμα μοιράζονται δύο ή τρία πόδια.

• Κορμός. Τα δίδυμα (Parapagus twins) ενώνονται πλάι-πλάι στη λεκάνη και μέρος ή όλη την κοιλιά και το στήθος, αλλά με ξεχωριστά κεφάλια Τα δίδυμα μπορούν να έχουν δύο, τρία ή τέσσερα χέρια και δύο ή τρία πόδια.

• Κεφάλι. Τα δίδυμα (Craniopagus twins) ενώνονται στο πίσω μέρος, στην κορυφή ή στην πλευρά του κεφαλιού, αλλά όχι στο πρόσωπο. Μοιράζονται ένα μέρος του κρανίου, αλλά ο εγκέφαλός τους είναι συνήθως ξεχωριστός, αν και μπορεί να μοιράζονται κάποιο εγκεφαλικό ιστό.

• Κεφάλι και στήθος. Τα δίδυμα (Cephalopagus twins) ενώνονται στο πρόσωπο και το άνω σώμα. Τα πρόσωπα βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές ενός ενιαίου κεφαλιού και μοιράζονται έναν εγκέφαλο. Αυτά τα δίδυμα σπάνια επιβιώνουν.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα δίδυμο μπορεί να συνδυαστεί με ένα άλλο, μικρότερο και λιγότερο σχηματισμένο από το πρώτο (ασύμμετρα συνδεδεμένα δίδυμα). Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, ένα δίδυμο μπορεί να βρεθεί μερικώς ανεπτυγμένο εντός του άλλου δίδυμου (fetus in fetu).

Αιτιολογία σχηματισμού:

Τα ίδια δίδυμα (μονοζυγωτικά δίδυμα) εμφανίζονται όταν ένα γονιμοποιημένο ωάριο χωρίζεται και εξελίσσεται σε δύο άτομα. Οκτώ έως 12 ημέρες μετά τη σύλληψη, τα εμβρυϊκά στρώματα που θα χωριστούν για να σχηματίσουν μονοζυγωτικά δίδυμα αρχίζουν να αναπτύσσονται σε συγκεκριμένα όργανα και δομές. Πιστεύεται ότι όταν το έμβρυο χωρίζεται αργότερα από αυτό – συνήθως μεταξύ 13 και 15 ημερών μετά τη σύλληψη – ο διαχωρισμός σταματά πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία και τα προκύπτοντα δίδυμα συνδέονται. Μια εναλλακτική θεωρία υποδηλώνει ότι δύο ξεχωριστά έμβρυα μπορούν κατά κάποιο τρόπο να συντηχθούν στην πρώιμη ανάπτυξη. Αυτό που μπορεί να προκαλέσει οποιοδήποτε σενάριο είναι άγνωστο. Φυσικά, αφού η αιτιολογία της ανωμαλίας αυτής δεν έχει διαλευκανθεί πλήρως ακόμη, λογικό είναι να μην είναι γνωστοί τυχόν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο απόκτησης σιαμαίων διδύμων.

Επιπλοκές:

Η εγκυμοσύνη με συζευγμένα δίδυμα είναι περίπλοκη και αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών. Τα συζευγμένα μωρά χρειάζονται χειρουργική παράδοση με καισαρική τομή (C-section) λόγω της ανατομίας τους. Όπως και με τα δίδυμα, τα συζευγμένα μωρά είναι πιθανό να γεννηθούν πρόωρα και ένα ή και τα δύο θα μπορούσαν να πεθάνουν λίγο μετά τη γέννηση. Σοβαρά προβλήματα υγείας για τα δίδυμα μπορεί να εμφανιστούν αμέσως – όπως προβλήματα αναπνοής ή καρδιακά προβλήματα – και αργότερα στη ζωή, όπως σκολίωση, εγκεφαλική παράλυση ή μαθησιακές δυσκολίες. Οι πιθανές επιπλοκές εξαρτώνται από το πού συνδέονται τα δίδυμα, ποια όργανα ή άλλα μέρη του σώματος μοιράζονται, και την εμπειρία της ομάδας υγειονομικής περίθαλψης. Όταν αναμένονται συνδεδεμένα δίδυμα, η οικογένεια και η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να συζητήσουν λεπτομερώς τις πιθανές επιπλοκές και το πώς να προετοιμαστούν για αυτές.

Πηγές:

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/conjoined-twins/symptoms-causes/syc-20353910
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AF%CE%B4%CF%85%CE%BC%CE%BF%CF%82#%CE%95%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%B4%CE%AF%CE%B4%CF%85%CE%BC%CE%B1
• https://edition.cnn.com/2013/07/11/world/conjoined-twins-fast-facts/index.html
• https://www.bbc.com/news/magazine-22181528

TrueMed-ForLivingMore