Τι είναι η αφασία και πως αντιμετωπίζεται
9-11-2020
Τι είναι η αφασία;
Η αφασία είναι μια διαταραχή που προκύπτει από βλάβη σε τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη γλώσσα και την ομιλία και στερεί την ικανότητα επικοινωνίας. Για τους λόγους αυτούς μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ομιλίας, γραφής και κατανόησης της λεκτικής και γραπτής γλώσσας. Δηλαδή, όσοι πάσχουν από αφασία μπορεί να μην καταλαβαίνουν ούτε τι λέμε εμείς, ούτε τι λένε αυτοί, ούτε τι διαβάζουνε, ούτε τι ακούνε. Τα τμήματα που εμφανίζουν βλάβη βρίσκονται συνήθως στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου- η λειτουργία της γλώσσας εντοπίζεται στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο σχεδόν σε όλους τους δεξιόχειρες και στο 60% των αριστερόχειρων ατόμων. Συχνά, κάποια είδη αφασίας παρουσιάζονται με ημιπαράλυση, δηλαδή αδυναμία κίνησης της μίας πλευράς του σώματος, συνήθως της δεξιάς.
Τι προκαλεί αφασία;
Η αφασία μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, όταν πρόκειται για εγκεφαλικό επεισόδιο ή τραυματισμό στον κεφάλι, ή μπορεί και να αναπτυχθεί αργά όταν είναι αποτέλεσμα όγκου στον εγκέφαλο ή νευρολογικής νόσου. Τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα εγκεφαλικού, γι’αυτό οι περισσότεροι ασθενείς με αφασία είναι μεσήλικες ή μεγαλύτερης ηλικίας. Βέβαια, ο καθένας μπορεί να την αναπτύξει, ακόμα και μικρά παιδιά.
Τύποι αφασίας
Υπάρχουν δύο ευρείες κατηγορίες αφασίας: Η ευχερής αφασία, που χαρακτηρίζεται από ευχέρεια λόγου (fluent) και η αφασία με μη ρέοντα λόγο (non fluent). Επίσης, υπάρχουν διάφοροι τύποι σε αυτές τις ομάδες. Ενδεικτικά είναι:
Αφασία του Wernicke: Πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο τύπο ευχερούς αφασίας και προκύπτει από βλάβη στον κροταφικό λοβό του κυρίαρχου (συνήθως αριστερού) ημισφαιρίου. Στην περίπτωση αυτή, η ικανότητα επανάληψης φράσεων και κατανόησης της σημασίας των λέξεων, γραπτών και προφορικών, είναι μειωμένες. Από την άλλη μεριά, η ικανότητα παραγωγής λόγου δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να σχηματίζουν μεγάλες, πλήρεις προτάσεις, ακολουθώντας τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, οι οποίες προτάσεις όμως δεν έχουν νόημα, ενώ μπορεί να προσθέτουν περιττές λέξεις ή ακόμη και να δημιουργούν επινοημένες λέξεις. Τα άτομα συχνά δεν γνωρίζουν ότι εκφράζονται λάθος, ενώ ο συνομιλητής τους δυσκολεύεται πολύ να κατανοήσει το νόημα των προτάσεων λόγω των παραφραστικών λαθών τους.
Ειδικότερα, τα παραφραστικά λάθη μπορούν να διαιρεθούν σε δύο μορφές: τα σημασιολογικά παραφραστικά λάθη, όπου μια λέξη αντικαθιστά μια άλλη και τα φαινομενικά παραφραστικά λάθη, όπου ένας ήχος ή συλλαβή αντικαθιστά έναν άλλο. Ένα παράδειγμα σημασιολογικού παραφραστικού λάθους είναι να χρησιμοποιήσει την λέξη «βιβλίο» και να εννοεί ένα περιοδικό. Ένα παράδειγμα φαινομενικού παραφραστικού λάθους είναι η χρήση της λέξης «αστιατόριο» αντί για εστιατόριο. Επιπλέον, η επανάληψη και η ονομασία αντικειμένων και ο συλλαβισμός λέξεων είναι συνήθως μη φυσιολογικά, ενώ ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της βλάβης, τα άτομα αυτά μπορεί να εμφανίζουν προβλήματα οπτικού πεδίου, υπολογισμού αριθμών και γραφής (αγραφία). Τέλος, τα άτομα αυτά συνήθως δεν έχουν επίγνωση της κατάστασης τους και θυμώνουν με τον περίγυρο τους γιατι δεν τους καταλαβαίνει.
Αφασία του Broca: Είναι ο πιο συνθισμένος τύπος αφασίας με μη ρέοντα λόγο και προκύπτει από βλάβη που επηρεάζει κυρίως τον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου σε μια περιοχή που ονομάζεται Broca. Βλάβη στην περιοχή αυτή, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη σύνδεση των σκέψεων και της γλωσσικής ικανότητας του ατόμου, γιατι αυτή η περιοχή παίζει ρόλο στην ταξινόμηση ήχων σε λέξεις, και λέξεων σε φράσεις. Έτσι, άτομα που έχουν αφασία Broca ξέρουν τι θέλουν να πούνε, αλλά δεν είναι σε θέση να παράγουν σωστό λόγο για να περιγράψουν αυτό που σκέφτονται, με συνέπεια η αυθόρμητη ομιλία να μειώνεται δραματικά. Επίσης, οι προτάσεις δεν έχουν γραμματική δομή και συγκεκριμένα, παραλείπονται μικρές λέξεις, όπως σύνδεσμοι ή προθέσεις (αγραμματισμός), ενώ ο χρόνος άρθρωσης είναι παρατεταμένος. (Μιλάνε αργά σαν να πιέζονται να το κάνουν). Ένα παράδειγμα παραγωγής λόγου από άτομα με αφασία Broca είναι η πρόταση «Βόλτα σκύλος», αντί για «Πήγα βόλτα τον σκύλο». Σε γενικές γραμμές, παρότι η ικανότητα επανάληψης φράσεων είναι μειωμένη, οι λέξεις και το νόημα τους είναι σωστό και κατανοητό από τα συμφραζόμενα. Αξιοσημείωτο είναι ότι μπορούν να καταλάβουν αρκετά καλά τον απλά δομημένο προφορικό λόγο που δεν έχει περίπλοκη γραμματική, ενώ από την άλλη μεριά, προτάσεις που έχουν περίπλοκο νόημα ή γραμματική είναι δύσκολες στην κατανόηση. Για παράδειγμα, η πρόταση «Ο Γιώργος αγόρασε το ποδήλατο» είναι μια εύκολα κατανοητή πρόταση με απλή δομή, ενώ η πρόταση «Το ποδήλατο αγοράστηκε από τον Γιώργο» έχει πιο περίπλοκο νόημα. Τέλος, οι ασθενείς με αφασία Broca εμφανίζουν συχνά κατάθλιψη και ίσως επιθετική συμπεριφορά γιατι αντιλαμβάνονται την κατάσταση τους, ενώ όσο μικρότερες είναι οι βλάβες, τόσο πιο βαθιά πέφτουν σε κατάθλιψη οι ασθενείς.
Εικόνα: Απεικονίζεται το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, όπου εδράζονται οι περιοχές Broca και Wernicke.
Καθολική/Σφαιρική Αφασία: Η καθολική αφασία είναι η πιο σοβαρή μορφή αφασίας μη ρέοντα λόγου και προκύπτει από βλάβες σε πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με διεργασίες της γλωσσικής ικανότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Broca και Wernicke. Οι ασθενείς αρθρώνουν ελάχιστες αναγνωρίσιμες λέξεις και έχουν ελάχιστη κατανόηση προφορικού και γραπτού λόγου, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να γράψουν ή να διαβάσουν.
Αφασία Αγωγής: Σπάνια μορφή αφασίας που προκύπτει από βλάβη της δομής που συνδέει την περιοχή του Wernicke με την περιοχή του Broca. Οι ασθενείς παράγουν μικρές και άσχετες μεταξύ τους προτάσεις, αλλά δυσκολεύονται να επαναλάβουν φράσεις. Έχουν επίγνωση της κατάστασης τους και προσπαθούν να βελτιώσουν τον λόγο τους.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται συνήθως με γλωσσική εξέταση σε συνδυασμό με άλλες νοητικές και γνωσιακές δοκιμασίες. Υπάρχουν αρκετά τυποποιημένα διαγνωστικά τεστ για τη διάγνωση και την ταξινόμηση των αφασιών και είναι τα εξής:
1. Boston Diagnostic Aphasia Exam (BDAE): Νευροψυχολογική εξέταση διάρκειας 20-120 λεπτών, ανάλογα την περίπτωση, η οποία αξιολογεί τις γλωσσικές δεξιότητες του ασθενούς βάσει των τρόπων αντίληψης (ακουστικός, οπτικός και χειρονομιακός), των λειτουργιών επεξεργασίας (κατανόηση, ανάλυση, επίλυση προβλημάτων) και των τρόπων απόκρισης (γραφή, άρθρωση και χειραγώγηση). Περιλαμβάνει πέντε δοκιμασίες: συνομιλία και παραγωγή λόγου, ακουστική κατανόηση, προφορική έκφραση, ανάγνωση και γραφή.
2. Western Aphasia Battery– Revised (WAB–R): Aξιολoγεί την γλωσσική λειτουργία των ενηλίκων που παρουσιάζουν σημάδια νευρολογικών διαταραχών ως αποτέλεσμα εγκεφαλικού επεισοδίου, τραυματισμού στο κεφάλι ή άνοιας. Είναι χρήσιμο εργαλείο για τους ασθενείς με αφασία γιατι βοηθά στη διάκριση του βαθμού και του τύπου της αφασίας, εφόσον αυτή διαγνωσθεί, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μέσο μέτρησης της απόδοσης της θεραπείας. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να γίνουν γνωστά τα αδύνατα σημεία που χρειάζονται διόρθωση και να είναι πιο στοχευμένη η θεραπεία. Η κατηγοριοποίηση καθορίζεται από το μοτίβο απόδοσης στις τέσσερις γλωσσικές δοκιμές που περιλαμβάνει, οι οποίες αξιολογούν τον αυθόρμητο λόγο, την κατανόηση, την επανάληψη και την ονοματολογία.
3. Porch Index of Communicative Ability (PICA): Η δοκιμασία περιλαμβάνει 18 υποκατηγορίες τεστ, που σχετίζονται με δέκα κοινά αντικείμενα για να ληφθεί ένα δείγμα της ικανότητας της επικοινωνίας των ασθενών. Εξετάζονται ο τρόπος ομιλίας, η ακουστική επεξεργασία, οι χειρονομίες, η γραφή, η ανάγνωση, η αντιγραφή και η οπτικής αντιστοίχιση. Το τεστ κατά μέσο όρο διαρκεί μία ώρα.
Γενικά, τα τεστ περιλαμβάνουν ένα σύνολο δοκιμών, οι οποίες ζητούν από το άτομο να ονομάσει εικόνες, να διαβάσει λέξεις, να μετρήσει δυνατά και να επαναλάβει λέξεις, κτλ.
Μια ακόμη μέθοδος διάγνωσης είναι η Νευροαπεικόνιση (CT, MRI, fMRI, PET ή SPECT) για τον εντοπισμό και τη διάγνωση της αιτίας της αφασίας. Για παράδειγμα, να βρεθεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, ένας όγκος, μια λοίμωξη ή άλλη παθολογία.
Θεραπεία
Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση της αφασίας και ο τρόπος ανυιμετώπισης συνήθως εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης στον εγκέφαλο. Αν η βλάβη δεν είναι σοβαρή, τότε ο ασθενής μπορεί να επανέλθει μόνος του χωρίς θεραπεία σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Συνήθως, όμως, οι ασθενείς διαλέγουν να κάνουν λογοθεραπεία για να βελτιώσουν σίγουρα και γρήγορα την ομιλία τους και τον τρόπο επικοινωνίας τους. Για την επίτευξη ενός καλύτερου αποτελέσματος είναι σημαντική η συμμετοχή λογοθεραπευτή, νευροψυχολόγου και νευρολόγου. Σε περίπτωση που η αφασία συνοδεύεται από ημιπαράλυση, τότε συστήνεται φυσικοθεραπεία και ασκήσεις αποκατάστασης, αλλά πάντα σε συνεννόηση με τον ειδικό ιατρό. Γενικά, οι θεραπείες πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Όσον αφορά την φροντίδα των ασθενών αυτών από το περιβάλλον τους, είναι σημαντικό να υπάρχει ένα μέσο για να γνωστοποιούν τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους. Συχνά, αυτό γίνεται παρέχοντας έναν πίνακα με διάφορα αντικείμενα, έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να δείξει το αντικείμενο που θέλει. Επίσης, επειδή οι ασθενείς με αφασία αισθάνονται, συνήθως, κοινωνικά απομονωμένοι λόγω της έλλειψης σωστής επικοινωνίας, συστήνεται η ομαδική θεραπεία. Η ομαδική θεραπεία δίνει στους ασθενείς την ευκαιρία να εξασκήσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες και αισθάνονται αποδοχή και συμμετοχή στην κοινωνική ζωή.
Τέλος, τον τελευταίο καιρό γίνεται μια προσπάθεια εύρεσης φαρμάκων που να χορηγούνται στους ασθενείς με αφασία σε συνδυασμό με τη λογοθεραπεία. Αυτά έχουν στόχο να βελτιώσουν την κυκλοφορία του αίματος, ώστε να αιματώνεται σωστά ο εγκέφαλος και να λειτουργεί αποδοτικότερα ή να βελτιώσουν την ικανότητα ανάκαμψης του εγκεφάλου, ώστε να επανέλθει συντομότερα στη φυσιολογική του κατάσταση. Προς το παρόν, η χρήση φαρμάκων είναι στο πρώιμο στάδιο των κλινικών δοκιμών και δεν συνίσταται η χορήγηση τους μέχρι να βεβαιωθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά της χρήσης τους.
Λέξεις-Κλειδιά: Αφασία, Τύποι Αφασίας, Αφασία Broca, Αφασία Wernicke, Καθολική Αφασία, Αφασία Αγωγής, νευρολογικές διαταραχές, βλάβη στον εγκέφαλο, Boston Diagnostic Aphasia Exam, Western Aphasia Battery-Revised, Porch Index of Communicative Ability
Βιβλιογραφικές Πηγές
- Aphasia. NIDCD. Published May 28, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.nidcd.nih.gov/health/aphasia
- Acharya AB, Wroten M. Broca Aphasia. Nih.gov. Published June 10, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK436010/
- Wernicke’s (Receptive) Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/wernickes-aphasia/
- Acharya AB, Wroten M. Wernicke Aphasia. Nih.gov. Published June 10, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441951/
- Broca’s (Expressive) Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/brocas-aphasia/
- NHS Choices. Treatment – Aphasia. NHS – United Kingdom National Health Service. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.nhs.uk/conditions/aphasia/treatment/
- Global Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/global-aphasia/
TrueMed-ForLivingMore
Κοινοποιήστε
Οξύ αορτικό σύνδρομο
Μυοσκελετικές παθήσεις και φυσικοθεραπεία – Η Κική Βατμανίδου απαντά
Ποιοι είναι οι συχνότεροι τύποι μυοσκελετικών παθήσεων και ποιοι παράγοντες κινδύνου μπορούν να τις προκαλέσουν;
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Βρείτε μας στο Facebook και στο Instagram
| Επικοινωνία | Η ομάδα μας | Διαφημιστείτε στη truemed.gr| | Όροι χρήσης | Προσωπικά δεδομένα | Copyright©Truemed | |Για περισσότερη ζωή |
Designed – Developed by Premiumweb.gr
© 2019 TrueMed Media. All rights reserved. Our website services, content, and products are for informational purposes only. TrueMed Media does not provide medical advice, diagnosis, or treatment.
Τι είναι η αφασία και πως αντιμετωπίζεται
Τι είναι η αφασία;
Η αφασία είναι μια διαταραχή που προκύπτει από βλάβη σε τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη γλώσσα και την ομιλία και στερεί την ικανότητα επικοινωνίας. Για τους λόγους αυτούς μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ομιλίας, γραφής και κατανόησης της λεκτικής και γραπτής γλώσσας. Δηλαδή, όσοι πάσχουν από αφασία μπορεί να μην καταλαβαίνουν ούτε τι λέμε εμείς, ούτε τι λένε αυτοί, ούτε τι διαβάζουνε, ούτε τι ακούνε. Τα τμήματα που εμφανίζουν βλάβη βρίσκονται συνήθως στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου- η λειτουργία της γλώσσας εντοπίζεται στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο σχεδόν σε όλους τους δεξιόχειρες και στο 60% των αριστερόχειρων ατόμων. Συχνά, κάποια είδη αφασίας παρουσιάζονται με ημιπαράλυση, δηλαδή αδυναμία κίνησης της μίας πλευράς του σώματος, συνήθως της δεξιάς.
Τι προκαλεί αφασία;
Η αφασία μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, όταν πρόκειται για εγκεφαλικό επεισόδιο ή τραυματισμό στον κεφάλι, ή μπορεί και να αναπτυχθεί αργά όταν είναι αποτέλεσμα όγκου στον εγκέφαλο ή νευρολογικής νόσου. Τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα εγκεφαλικού, γι’αυτό οι περισσότεροι ασθενείς με αφασία είναι μεσήλικες ή μεγαλύτερης ηλικίας. Βέβαια, ο καθένας μπορεί να την αναπτύξει, ακόμα και μικρά παιδιά.
Τύποι αφασίας
Υπάρχουν δύο ευρείες κατηγορίες αφασίας: Η ευχερής αφασία, που χαρακτηρίζεται από ευχέρεια λόγου (fluent) και η αφασία με μη ρέοντα λόγο (non fluent). Επίσης, υπάρχουν διάφοροι τύποι σε αυτές τις ομάδες. Ενδεικτικά είναι:
Αφασία του Wernicke: Πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο τύπο ευχερούς αφασίας και προκύπτει από βλάβη στον κροταφικό λοβό του κυρίαρχου (συνήθως αριστερού) ημισφαιρίου. Στην περίπτωση αυτή, η ικανότητα επανάληψης φράσεων και κατανόησης της σημασίας των λέξεων, γραπτών και προφορικών, είναι μειωμένες. Από την άλλη μεριά, η ικανότητα παραγωγής λόγου δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να σχηματίζουν μεγάλες, πλήρεις προτάσεις, ακολουθώντας τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, οι οποίες προτάσεις όμως δεν έχουν νόημα, ενώ μπορεί να προσθέτουν περιττές λέξεις ή ακόμη και να δημιουργούν επινοημένες λέξεις. Τα άτομα συχνά δεν γνωρίζουν ότι εκφράζονται λάθος, ενώ ο συνομιλητής τους δυσκολεύεται πολύ να κατανοήσει το νόημα των προτάσεων λόγω των παραφραστικών λαθών τους.
Ειδικότερα, τα παραφραστικά λάθη μπορούν να διαιρεθούν σε δύο μορφές: τα σημασιολογικά παραφραστικά λάθη, όπου μια λέξη αντικαθιστά μια άλλη και τα φαινομενικά παραφραστικά λάθη, όπου ένας ήχος ή συλλαβή αντικαθιστά έναν άλλο. Ένα παράδειγμα σημασιολογικού παραφραστικού λάθους είναι να χρησιμοποιήσει την λέξη «βιβλίο» και να εννοεί ένα περιοδικό. Ένα παράδειγμα φαινομενικού παραφραστικού λάθους είναι η χρήση της λέξης «αστιατόριο» αντί για εστιατόριο. Επιπλέον, η επανάληψη και η ονομασία αντικειμένων και ο συλλαβισμός λέξεων είναι συνήθως μη φυσιολογικά, ενώ ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της βλάβης, τα άτομα αυτά μπορεί να εμφανίζουν προβλήματα οπτικού πεδίου, υπολογισμού αριθμών και γραφής (αγραφία). Τέλος, τα άτομα αυτά συνήθως δεν έχουν επίγνωση της κατάστασης τους και θυμώνουν με τον περίγυρο τους γιατι δεν τους καταλαβαίνει.
Αφασία του Broca: Είναι ο πιο συνθισμένος τύπος αφασίας με μη ρέοντα λόγο και προκύπτει από βλάβη που επηρεάζει κυρίως τον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου σε μια περιοχή που ονομάζεται Broca. Βλάβη στην περιοχή αυτή, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη σύνδεση των σκέψεων και της γλωσσικής ικανότητας του ατόμου, γιατι αυτή η περιοχή παίζει ρόλο στην ταξινόμηση ήχων σε λέξεις, και λέξεων σε φράσεις. Έτσι, άτομα που έχουν αφασία Broca ξέρουν τι θέλουν να πούνε, αλλά δεν είναι σε θέση να παράγουν σωστό λόγο για να περιγράψουν αυτό που σκέφτονται, με συνέπεια η αυθόρμητη ομιλία να μειώνεται δραματικά. Επίσης, οι προτάσεις δεν έχουν γραμματική δομή και συγκεκριμένα, παραλείπονται μικρές λέξεις, όπως σύνδεσμοι ή προθέσεις (αγραμματισμός), ενώ ο χρόνος άρθρωσης είναι παρατεταμένος. (Μιλάνε αργά σαν να πιέζονται να το κάνουν). Ένα παράδειγμα παραγωγής λόγου από άτομα με αφασία Broca είναι η πρόταση «Βόλτα σκύλος», αντί για «Πήγα βόλτα τον σκύλο». Σε γενικές γραμμές, παρότι η ικανότητα επανάληψης φράσεων είναι μειωμένη, οι λέξεις και το νόημα τους είναι σωστό και κατανοητό από τα συμφραζόμενα. Αξιοσημείωτο είναι ότι μπορούν να καταλάβουν αρκετά καλά τον απλά δομημένο προφορικό λόγο που δεν έχει περίπλοκη γραμματική, ενώ από την άλλη μεριά, προτάσεις που έχουν περίπλοκο νόημα ή γραμματική είναι δύσκολες στην κατανόηση. Για παράδειγμα, η πρόταση «Ο Γιώργος αγόρασε το ποδήλατο» είναι μια εύκολα κατανοητή πρόταση με απλή δομή, ενώ η πρόταση «Το ποδήλατο αγοράστηκε από τον Γιώργο» έχει πιο περίπλοκο νόημα. Τέλος, οι ασθενείς με αφασία Broca εμφανίζουν συχνά κατάθλιψη και ίσως επιθετική συμπεριφορά γιατι αντιλαμβάνονται την κατάσταση τους, ενώ όσο μικρότερες είναι οι βλάβες, τόσο πιο βαθιά πέφτουν σε κατάθλιψη οι ασθενείς.
Εικόνα: Απεικονίζεται το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, όπου εδράζονται οι περιοχές Broca και Wernicke.
Καθολική/Σφαιρική Αφασία: Η καθολική αφασία είναι η πιο σοβαρή μορφή αφασίας μη ρέοντα λόγου και προκύπτει από βλάβες σε πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με διεργασίες της γλωσσικής ικανότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Broca και Wernicke. Οι ασθενείς αρθρώνουν ελάχιστες αναγνωρίσιμες λέξεις και έχουν ελάχιστη κατανόηση προφορικού και γραπτού λόγου, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να γράψουν ή να διαβάσουν.
Αφασία Αγωγής: Σπάνια μορφή αφασίας που προκύπτει από βλάβη της δομής που συνδέει την περιοχή του Wernicke με την περιοχή του Broca. Οι ασθενείς παράγουν μικρές και άσχετες μεταξύ τους προτάσεις, αλλά δυσκολεύονται να επαναλάβουν φράσεις. Έχουν επίγνωση της κατάστασης τους και προσπαθούν να βελτιώσουν τον λόγο τους.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται συνήθως με γλωσσική εξέταση σε συνδυασμό με άλλες νοητικές και γνωσιακές δοκιμασίες. Υπάρχουν αρκετά τυποποιημένα διαγνωστικά τεστ για τη διάγνωση και την ταξινόμηση των αφασιών και είναι τα εξής:
1. Boston Diagnostic Aphasia Exam (BDAE): Νευροψυχολογική εξέταση διάρκειας 20-120 λεπτών, ανάλογα την περίπτωση, η οποία αξιολογεί τις γλωσσικές δεξιότητες του ασθενούς βάσει των τρόπων αντίληψης (ακουστικός, οπτικός και χειρονομιακός), των λειτουργιών επεξεργασίας (κατανόηση, ανάλυση, επίλυση προβλημάτων) και των τρόπων απόκρισης (γραφή, άρθρωση και χειραγώγηση). Περιλαμβάνει πέντε δοκιμασίες: συνομιλία και παραγωγή λόγου, ακουστική κατανόηση, προφορική έκφραση, ανάγνωση και γραφή.
2. Western Aphasia Battery– Revised (WAB–R): Aξιολoγεί την γλωσσική λειτουργία των ενηλίκων που παρουσιάζουν σημάδια νευρολογικών διαταραχών ως αποτέλεσμα εγκεφαλικού επεισοδίου, τραυματισμού στο κεφάλι ή άνοιας. Είναι χρήσιμο εργαλείο για τους ασθενείς με αφασία γιατι βοηθά στη διάκριση του βαθμού και του τύπου της αφασίας, εφόσον αυτή διαγνωσθεί, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μέσο μέτρησης της απόδοσης της θεραπείας. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να γίνουν γνωστά τα αδύνατα σημεία που χρειάζονται διόρθωση και να είναι πιο στοχευμένη η θεραπεία. Η κατηγοριοποίηση καθορίζεται από το μοτίβο απόδοσης στις τέσσερις γλωσσικές δοκιμές που περιλαμβάνει, οι οποίες αξιολογούν τον αυθόρμητο λόγο, την κατανόηση, την επανάληψη και την ονοματολογία.
3. Porch Index of Communicative Ability (PICA): Η δοκιμασία περιλαμβάνει 18 υποκατηγορίες τεστ, που σχετίζονται με δέκα κοινά αντικείμενα για να ληφθεί ένα δείγμα της ικανότητας της επικοινωνίας των ασθενών. Εξετάζονται ο τρόπος ομιλίας, η ακουστική επεξεργασία, οι χειρονομίες, η γραφή, η ανάγνωση, η αντιγραφή και η οπτικής αντιστοίχιση. Το τεστ κατά μέσο όρο διαρκεί μία ώρα.
Γενικά, τα τεστ περιλαμβάνουν ένα σύνολο δοκιμών, οι οποίες ζητούν από το άτομο να ονομάσει εικόνες, να διαβάσει λέξεις, να μετρήσει δυνατά και να επαναλάβει λέξεις, κτλ.
Μια ακόμη μέθοδος διάγνωσης είναι η Νευροαπεικόνιση (CT, MRI, fMRI, PET ή SPECT) για τον εντοπισμό και τη διάγνωση της αιτίας της αφασίας. Για παράδειγμα, να βρεθεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, ένας όγκος, μια λοίμωξη ή άλλη παθολογία.
Θεραπεία
Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση της αφασίας και ο τρόπος ανυιμετώπισης συνήθως εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης στον εγκέφαλο. Αν η βλάβη δεν είναι σοβαρή, τότε ο ασθενής μπορεί να επανέλθει μόνος του χωρίς θεραπεία σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Συνήθως, όμως, οι ασθενείς διαλέγουν να κάνουν λογοθεραπεία για να βελτιώσουν σίγουρα και γρήγορα την ομιλία τους και τον τρόπο επικοινωνίας τους. Για την επίτευξη ενός καλύτερου αποτελέσματος είναι σημαντική η συμμετοχή λογοθεραπευτή, νευροψυχολόγου και νευρολόγου. Σε περίπτωση που η αφασία συνοδεύεται από ημιπαράλυση, τότε συστήνεται φυσικοθεραπεία και ασκήσεις αποκατάστασης, αλλά πάντα σε συνεννόηση με τον ειδικό ιατρό. Γενικά, οι θεραπείες πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Όσον αφορά την φροντίδα των ασθενών αυτών από το περιβάλλον τους, είναι σημαντικό να υπάρχει ένα μέσο για να γνωστοποιούν τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους. Συχνά, αυτό γίνεται παρέχοντας έναν πίνακα με διάφορα αντικείμενα, έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να δείξει το αντικείμενο που θέλει. Επίσης, επειδή οι ασθενείς με αφασία αισθάνονται, συνήθως, κοινωνικά απομονωμένοι λόγω της έλλειψης σωστής επικοινωνίας, συστήνεται η ομαδική θεραπεία. Η ομαδική θεραπεία δίνει στους ασθενείς την ευκαιρία να εξασκήσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες και αισθάνονται αποδοχή και συμμετοχή στην κοινωνική ζωή.
Τέλος, τον τελευταίο καιρό γίνεται μια προσπάθεια εύρεσης φαρμάκων που να χορηγούνται στους ασθενείς με αφασία σε συνδυασμό με τη λογοθεραπεία. Αυτά έχουν στόχο να βελτιώσουν την κυκλοφορία του αίματος, ώστε να αιματώνεται σωστά ο εγκέφαλος και να λειτουργεί αποδοτικότερα ή να βελτιώσουν την ικανότητα ανάκαμψης του εγκεφάλου, ώστε να επανέλθει συντομότερα στη φυσιολογική του κατάσταση. Προς το παρόν, η χρήση φαρμάκων είναι στο πρώιμο στάδιο των κλινικών δοκιμών και δεν συνίσταται η χορήγηση τους μέχρι να βεβαιωθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά της χρήσης τους.
Λέξεις-Κλειδιά: Αφασία, Τύποι Αφασίας, Αφασία Broca, Αφασία Wernicke, Καθολική Αφασία, Αφασία Αγωγής, νευρολογικές διαταραχές, βλάβη στον εγκέφαλο, Boston Diagnostic Aphasia Exam, Western Aphasia Battery-Revised, Porch Index of Communicative Ability
Βιβλιογραφικές Πηγές
- Aphasia. NIDCD. Published May 28, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.nidcd.nih.gov/health/aphasia
- Acharya AB, Wroten M. Broca Aphasia. Nih.gov. Published June 10, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK436010/
- Wernicke’s (Receptive) Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/wernickes-aphasia/
- Acharya AB, Wroten M. Wernicke Aphasia. Nih.gov. Published June 10, 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441951/
- Broca’s (Expressive) Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/brocas-aphasia/
- NHS Choices. Treatment – Aphasia. NHS – United Kingdom National Health Service. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.nhs.uk/conditions/aphasia/treatment/
- Global Aphasia – National Aphasia Association. National Aphasia Association. Published 2019. Accessed November 4, 2020. https://www.aphasia.org/aphasia-resources/global-aphasia/
TrueMed-ForLivingMore
Κοινοποιήστε
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Βρείτε μας στο Facebook
Και στο Instagram
Επικοινωνία
Η ομάδα μας
Διαφημιστείτε στη truemed.gr
Όροι χρήσης
Προσωπικά δεδομένα
Copyright©Truemed
Για περισσότερη ζωή
Designed – Developed by Premiumweb.gr
© 2019 TrueMed Media. All rights reserved. Our website services, content, and products are for informational purposes only. TrueMed Media does not provide medical advice, diagnosis, or treatment.
Αρθρογράφος
Η Όλγα Καλδουρμίδου γεννήθηκε το 1990 στην Αλεξανδρούπολη, όπου και ζει ακόμα. Είναι τελειόφοιτη φοιτήτρια του τμήματος Μοριακής Βιολογίας & Γενετικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ). Επίσης, έχει πραγματοποιήσει προπτυχιακές σπουδές στο τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ την περίοδο 2009-2014. Γνωρίζει αγγλικά σε C2 επίπεδο, γαλλικά σε Β2 επίπεδο και ιαπωνικά και κορεάτικα σε βασικό επίπεδο ομιλίας. Ξεκίνησε να γράφει άρθρα για το TrueMed από τον Νοέμβριο του 2019 με βασικό θέμα τα αυτοάνοσα νοσήματα, αλλά και διάφορα θέματα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Ο τομέας ειδίκευσης που επιθυμεί να ασχοληθεί στο μέλλον είναι η ανοσολογία και συγκεκριμένα τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Αριθμός άρθρων που έχει γράψει στην Truemed: 14