Ματίνα Κύρλα 

Καθώς φτάσαμε αισίως στον Οκτώβριο και σε λίγο θα έρθουν και τα πρώτα κρύα τα οποία συνήθως σηματοδοτούν τα πρώτα κρούσματα της λεγόμενης και γνωστής σε όλους μας εποχικής γρίπης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για την εποχική γρίπη. Σύμφωνα με τον Ελληνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας το έτος 2019-2020 ο αριθμός των νεκρών από την εποχική γρίπη ανέρχεται στους 116 ενώ 223 άτομα νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ. Ο Ιός της γρίπης δεν κάνει διακρίσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όλοι έχουμε πιθανότητα να νοσήσουμε. Υπάρχουν ωστόσο κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές σε περίπτωση που νοσήοσυν και αυτοί είναι:

• Άτομα άνω των 65 ετών
• Άτομα με ορισμένες χρόνιες ιατρικές παθήσεις όπως άσθμα, διαβήτη ή καρδιακές παθήσεις
• Έγκυες γυναίκες
• Παιδιά κάτω των 5 ετών

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΡΙΠΗ;

Η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης και μεταδίδεται πολύ εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο. Οι διάφοροι τύποι του ιού της γρίπης περιλαμβάνουν:

• Γρίπη Α: Αυτός ο ιός μολύνει ανθρώπους, πουλιά, χοίρους, άλογα και άλλα ζώα. Τα στελέχη που επηρεάζουν τους ανθρώπους είναι H1N1 και H3N2. Αυτός ο τύπος γρίπης είναι ο πιο σοβαρός. Η γρίπη Α περιλαμβάνεται στο εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο.

• Γρίπη Β: Αυτός ο ιός επηρεάζει τους ανθρώπους και προκαλεί πιο ήπια συμπτώματα από τη γρίπη Α. Περιλαμβάνεται επίσης στο εμβόλιο της εποχικής γρίπης.

• Γρίπη C: Αυτός ο ιός προκαλεί ήπια ασθένεια στους ανθρώπους και εμφανίζεται λιγότερο συχνά από τη γρίπη Α και Β. Το αντιγριπικό εμβόλιο δεν προφυλαχθεί από τη γρίπη C.

• Γρίπη των πτηνών: Γρίπη των πτηνών ή H5N1, είναι ένας υποτύπος της γρίπης Α που είναι εξαιρετικά μεταδοτική στα πτηνά. Οι άνθρωποι μολύνονται από την άμεση επαφή με μολυσμένα πουλερικά.

Ο ιός της γρίπης μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως και πολύ σοβαρή νόσηση. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη. Στηη χώρα μας οι εποχικές εξάρσεις γρίπης εμφανίζονται κατά τους χειμερινούς μήνες (από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο).

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

Οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ιοί της γρίπης εξαπλώνονται κυρίως από μικροσκοπικά σταγονίδια τα οποία μεταφέρονται με το φτέρνισμα, το βήχα ή ακόμα και την ομιλία. Λιγότερο συχνά, ένα άτομο μπορεί να κολλήσει γρίπη αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια ή αντικείμενο και στη συνέχεια αγγίζοντας το στόμα, τη μύτη τους ή, ενδεχομένως, τα μάτια.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Υπάρχουν τεστ ανίχνευσης του ιού της γρίπης με δείγμα από τον φάρυγγα ή την ρινική κοιλότητα, με άμεσα αποτελέσματα (περίπου 15 λεπτά). Βέβαια υπάρχει και η πιο εξειδικευμένη και αξιόπιστη εξέταση PCR του φαρυγγικού επιχρίσματος στο εργαστήριο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η εποχική γρίπη χαρακτηρίζεται από ξαφνική εμφάνιση πυρετού, βήχα (συνήθως ξηρό), πονοκέφαλο, μυϊκό και πόνο στις αρθρώσεις, αίσθημα κόπωσης (αίσθημα αδιαθεσίας), πονόλαιμο και ρινική καταρροή. Ο βήχας μπορεί να είναι σοβαρή και μπορεί να διαρκέσει 2 ή περισσότερες εβδομάδες. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από πυρετό και άλλα συμπτώματα μέσα σε μια εβδομάδα χωρίς να απαιτείται ιατρική φροντίδα. Αλλά η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια ή θάνατο, ειδικά σε άτομα υψηλού κινδύνου.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η γρίπη είναι ένας ιός, δεν είναι βακτήριο, οπότε τα αντιβιοτικά (που σκοτώνουν τα βακτήρια) δεν είναι αποτελεσματικά.

Τα βασικά που πρέπει να κάνετε είναι τα εξής:

• Πίνετε πολλά υγρά, όπως νερό, χυμούς και σούπες. Ο οργανισμός σας πρέπει να είναι πολύ καλά ενυδατωμένος, όταν έχετε γρίπη

• Κάντε εισπνοές με ατμό (πχ πάνω από κατσαρόλα που βράζει νερό) ή χρησιμοποιήστε ρινικό σπρέι για τη ρινική συμφόρηση

• Κάντε γαργάρες με ζεστό, αλμυρό νερό. Επίσης, πάρτε παστίλιες για τον βήχα και πιείτε τσάι από βότανα με μέλι για τον πονόλαιμο

• Πάρτε ασπιρίνη, ακεταμινοφαίνη, ιβουπροφαίνη, ναπροξένη για την ανακούφιση από τους πόνους στο σώμα και τον πυρετό. Προσοχή: Πάντα να ενημερώνετε το γιατρό σας προτού πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο. Εκείνος γνωρίζει αν θα έχετε ενδεχόμενο πρόβλημα λόγω παρενεργειών.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη της νόσου είναι ο εμβολιασμός. Ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια είναι διαθέσιμα και έχουν χρησιμοποιηθεί για περισσότερα από 60 χρόνια. Ο εμβολιασμός πρέπει να πραγματοποιείται κάθε χρόνο την περίοδο Οκτώβρη-Νοέμβρη. Αν δεν είναι δυνατός ο εμβολιασμός την περίοδο αυτή τότε μπορεί να γίνει καθ’ όλη την περίοδο που υπάρχουν κρούσματα στην κοινότητα. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι αναγκαίος ο ετήσιος εμβολιασμός για άτομα που βρίσκονται στις ομάδες υψηλού ινδύνου. Οι ομάδες λοιπόν αυτές απαρτίζονται από:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
2. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι)
3. Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
o Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
o Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές
o Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας)
o Μεταμόσχευση οργάνων
o Δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες
o Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
o Χρόνια νεφροπάθεια
o Νευρομυικά νοσήματα
4. Έγκυες γυναίκες β΄ και γ΄ τριμήνου
5. Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια ασπιρίνη
6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη
7. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων, λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κα)

Από την άλλη πλευρά ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται και στα άτομα εκείνα που ΔΕΝ πρέπει να εμβολιαστούν. Οι αντενδείξεις αφορούν τις εξής κατηγορίες:
• άτομα με ιστορικό σοβαρής αλλεργίας σε αυγά ή σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου (για άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να προηγείται επικοινωνία με αλλεργιολογικό τμήμα).
• άτομα με ιστορικό αλλεργικής αντίδρασης στο
εμβόλιο της εποχικής γρίπης.
• άτομα με ιστορικό συνδρόμου Guillain – Barre.
• άτομα με πυρετό πρέπει να περιμένουν να υποχωρήσει ο πυρετός πριν κάνουν εμβόλιο

Φυσικά εκτός από τον εμβολιασμό υπάρχουν και άλλοι τρόποι πρόληψης της γρίπης τους οποίους δεν πρέπει να παραβλέπουμε. Η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής, όπως η υγιεινή των χεριών και των άλλων μέτρων προφύλαξης για τις αναπνευστικές λοιμώξεις, ο καλός αερισμός των κλειστών χώρων με φυσικό αερισμό, η αποφυγή συγχρωτισμού σε μικρούς κλειστούς χώρους μειώνει την πιθανότητα μετάδοσης.

ΠΟΤΕ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΣΟΒΑΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστά να επισκεφθείτε το νοσοκομείο αν αντιμετωπίζετε αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια:

• Δύσπνοια, ή δυσκολία στην αναπνοή

• Πίεση, ή πόνο στο στήθος

• Σύγχυση, αποπροσανατολισμό, ή τάση για λιποθυμία

• Σοβαρό, ή επίμονο εμετό

• Γριπώδη συμπτώματα που αρχικά υποχωρούν, αλλά στη συνέχεια επιστρέφουν με υψηλό πυρετό και ακόμα χειρότερο βήχα

ΠΗΓΕΣ

www.eody.gov.gr

www.who.org

www.hygeia.gr

www.euroclinic.gr

www.medicaldaily.com

www.cdc.gov

www.premierhealth.com

TrueMed-ForLivingMore

 Ματίνα Κύρλα 

Καθώς φτάσαμε αισίως στον Οκτώβριο και σε λίγο θα έρθουν και τα πρώτα κρύα τα οποία συνήθως σηματοδοτούν τα πρώτα κρούσματα της λεγόμενης και γνωστής σε όλους μας εποχικής γρίπης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για την εποχική γρίπη. Σύμφωνα με τον Ελληνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας το έτος 2019-2020 ο αριθμός των νεκρών από την εποχική γρίπη ανέρχεται στους 116 ενώ 223 άτομα νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ. Ο Ιός της γρίπης δεν κάνει διακρίσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όλοι έχουμε πιθανότητα να νοσήσουμε. Υπάρχουν ωστόσο κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές σε περίπτωση που νοσήοσυν και αυτοί είναι:

• Άτομα άνω των 65 ετών
• Άτομα με ορισμένες χρόνιες ιατρικές παθήσεις όπως άσθμα, διαβήτη ή καρδιακές παθήσεις
• Έγκυες γυναίκες
• Παιδιά κάτω των 5 ετών

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΡΙΠΗ;

Η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης και μεταδίδεται πολύ εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο. Οι διάφοροι τύποι του ιού της γρίπης περιλαμβάνουν:

• Γρίπη Α: Αυτός ο ιός μολύνει ανθρώπους, πουλιά, χοίρους, άλογα και άλλα ζώα. Τα στελέχη που επηρεάζουν τους ανθρώπους είναι H1N1 και H3N2. Αυτός ο τύπος γρίπης είναι ο πιο σοβαρός. Η γρίπη Α περιλαμβάνεται στο εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο.

• Γρίπη Β: Αυτός ο ιός επηρεάζει τους ανθρώπους και προκαλεί πιο ήπια συμπτώματα από τη γρίπη Α. Περιλαμβάνεται επίσης στο εμβόλιο της εποχικής γρίπης.

• Γρίπη C: Αυτός ο ιός προκαλεί ήπια ασθένεια στους ανθρώπους και εμφανίζεται λιγότερο συχνά από τη γρίπη Α και Β. Το αντιγριπικό εμβόλιο δεν προφυλαχθεί από τη γρίπη C.

• Γρίπη των πτηνών: Γρίπη των πτηνών ή H5N1, είναι ένας υποτύπος της γρίπης Α που είναι εξαιρετικά μεταδοτική στα πτηνά. Οι άνθρωποι μολύνονται από την άμεση επαφή με μολυσμένα πουλερικά.

Ο ιός της γρίπης μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως και πολύ σοβαρή νόσηση. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη. Στηη χώρα μας οι εποχικές εξάρσεις γρίπης εμφανίζονται κατά τους χειμερινούς μήνες (από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο).

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

Οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ιοί της γρίπης εξαπλώνονται κυρίως από μικροσκοπικά σταγονίδια τα οποία μεταφέρονται με το φτέρνισμα, το βήχα ή ακόμα και την ομιλία. Λιγότερο συχνά, ένα άτομο μπορεί να κολλήσει γρίπη αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια ή αντικείμενο και στη συνέχεια αγγίζοντας το στόμα, τη μύτη τους ή, ενδεχομένως, τα μάτια.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Υπάρχουν τεστ ανίχνευσης του ιού της γρίπης με δείγμα από τον φάρυγγα ή την ρινική κοιλότητα, με άμεσα αποτελέσματα (περίπου 15 λεπτά). Βέβαια υπάρχει και η πιο εξειδικευμένη και αξιόπιστη εξέταση PCR του φαρυγγικού επιχρίσματος στο εργαστήριο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η εποχική γρίπη χαρακτηρίζεται από ξαφνική εμφάνιση πυρετού, βήχα (συνήθως ξηρό), πονοκέφαλο, μυϊκό και πόνο στις αρθρώσεις, αίσθημα κόπωσης (αίσθημα αδιαθεσίας), πονόλαιμο και ρινική καταρροή. Ο βήχας μπορεί να είναι σοβαρή και μπορεί να διαρκέσει 2 ή περισσότερες εβδομάδες. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από πυρετό και άλλα συμπτώματα μέσα σε μια εβδομάδα χωρίς να απαιτείται ιατρική φροντίδα. Αλλά η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια ή θάνατο, ειδικά σε άτομα υψηλού κινδύνου.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η γρίπη είναι ένας ιός, δεν είναι βακτήριο, οπότε τα αντιβιοτικά (που σκοτώνουν τα βακτήρια) δεν είναι αποτελεσματικά.

Τα βασικά που πρέπει να κάνετε είναι τα εξής:

• Πίνετε πολλά υγρά, όπως νερό, χυμούς και σούπες. Ο οργανισμός σας πρέπει να είναι πολύ καλά ενυδατωμένος, όταν έχετε γρίπη

• Κάντε εισπνοές με ατμό (πχ πάνω από κατσαρόλα που βράζει νερό) ή χρησιμοποιήστε ρινικό σπρέι για τη ρινική συμφόρηση

• Κάντε γαργάρες με ζεστό, αλμυρό νερό. Επίσης, πάρτε παστίλιες για τον βήχα και πιείτε τσάι από βότανα με μέλι για τον πονόλαιμο

• Πάρτε ασπιρίνη, ακεταμινοφαίνη, ιβουπροφαίνη, ναπροξένη για την ανακούφιση από τους πόνους στο σώμα και τον πυρετό. Προσοχή: Πάντα να ενημερώνετε το γιατρό σας προτού πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο. Εκείνος γνωρίζει αν θα έχετε ενδεχόμενο πρόβλημα λόγω παρενεργειών.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη της νόσου είναι ο εμβολιασμός. Ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια είναι διαθέσιμα και έχουν χρησιμοποιηθεί για περισσότερα από 60 χρόνια. Ο εμβολιασμός πρέπει να πραγματοποιείται κάθε χρόνο την περίοδο Οκτώβρη-Νοέμβρη. Αν δεν είναι δυνατός ο εμβολιασμός την περίοδο αυτή τότε μπορεί να γίνει καθ’ όλη την περίοδο που υπάρχουν κρούσματα στην κοινότητα. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι αναγκαίος ο ετήσιος εμβολιασμός για άτομα που βρίσκονται στις ομάδες υψηλού ινδύνου. Οι ομάδες λοιπόν αυτές απαρτίζονται από:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
2. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι)
3. Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
o Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
o Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές
o Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας)
o Μεταμόσχευση οργάνων
o Δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες
o Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
o Χρόνια νεφροπάθεια
o Νευρομυικά νοσήματα
4. Έγκυες γυναίκες β΄ και γ΄ τριμήνου
5. Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια ασπιρίνη
6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη
7. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων, λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κα)

Από την άλλη πλευρά ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται και στα άτομα εκείνα που ΔΕΝ πρέπει να εμβολιαστούν. Οι αντενδείξεις αφορούν τις εξής κατηγορίες:
• άτομα με ιστορικό σοβαρής αλλεργίας σε αυγά ή σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου (για άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να προηγείται επικοινωνία με αλλεργιολογικό τμήμα).
• άτομα με ιστορικό αλλεργικής αντίδρασης στο
εμβόλιο της εποχικής γρίπης.
• άτομα με ιστορικό συνδρόμου Guillain – Barre.
• άτομα με πυρετό πρέπει να περιμένουν να υποχωρήσει ο πυρετός πριν κάνουν εμβόλιο

Φυσικά εκτός από τον εμβολιασμό υπάρχουν και άλλοι τρόποι πρόληψης της γρίπης τους οποίους δεν πρέπει να παραβλέπουμε. Η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής, όπως η υγιεινή των χεριών και των άλλων μέτρων προφύλαξης για τις αναπνευστικές λοιμώξεις, ο καλός αερισμός των κλειστών χώρων με φυσικό αερισμό, η αποφυγή συγχρωτισμού σε μικρούς κλειστούς χώρους μειώνει την πιθανότητα μετάδοσης.

ΠΟΤΕ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΣΟΒΑΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστά να επισκεφθείτε το νοσοκομείο αν αντιμετωπίζετε αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια:

• Δύσπνοια, ή δυσκολία στην αναπνοή

• Πίεση, ή πόνο στο στήθος

• Σύγχυση, αποπροσανατολισμό, ή τάση για λιποθυμία

• Σοβαρό, ή επίμονο εμετό

• Γριπώδη συμπτώματα που αρχικά υποχωρούν, αλλά στη συνέχεια επιστρέφουν με υψηλό πυρετό και ακόμα χειρότερο βήχα

ΠΗΓΕΣ

www.eody.gov.gr

www.who.org

www.hygeia.gr

www.euroclinic.gr

www.medicaldaily.com

www.cdc.gov

www.premierhealth.com

TrueMed-ForLivingMore