Διατροφή με Διαβήτη-Μύθοι Και Αλήθειες

Ο διαβήτης αποτελεί μεταβολική πάθηση με κύριο χαρακτηριστικό την υπεργλυκαιμία (αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα).

Οφείλεται σε ανεπάρκεια ινσουλίνης, ανεπαρκή δράση ινσουλίνης ή σε συνδυασμό και των δύο. Παρατηρείται αυξημένο ποσοστό της ασθένειας σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες μετά το 40^ο έτος της ηλικίας τους, αλλά και σε παιδιά και εφήβους. Μελέτες μάλιστα έχουν δείξει άνοδο στο ποσοστό εμφάνισης διαβητικών ατόμων από 2,4% το 1974 σε 3,1% το 1990.

Η ινσουλίνη (αναβολική ορμόνη, πεπτιδικής φύσεως), η οποία παράγεται στα β’ κύτταρα του παγκρέατος, βοηθά τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει το σάκχαρο του αίματος σαν πηγή ενέργειας. Αντίθετα, η γλυκαγόνη (καταβολική ορμόνη) που παράγεται από τα α’ κύτταρα του παγκρέατος, προκαλεί υπογλυκαιμία. Οι δύο αυτές ορμόνες δρουν ανταγωνιστικά προκειμένου να κρατήσουν την συγκέντρωση της γλυκόζης του πλάσματος του αίματος σε στα επιτρεπτά όρια (70-110 mg/dL).

Τύποι διαβήτη:

1. ΣΔ Τύπου 1 Καταστροφή β΄κυττάρων που συνεπάγεται πλήρη έλλειψη ινσουλίνης.

2. ΣΔ Τύπου 2 Περιλαμβάνει όλο το φάσμα συνδυασμών από την κατεξοχήν αντίσταση στην ινσουλίνη με σχετική ένδεια ινσουλίνης μέχρι την κατεξοχήν διαταραχή έκκριση της ινσουλίνης με μικρότερη ινσουλινοαντίσταση.

3. Άλλοι ειδικοί τύποι σακχαρώδους διαβήτη.

4. Διαβήτης της κύησης.

Υπάρχουν μύθοι αρκετά διαδεδομένοι σχετικά με την διατροφή των διαβητικών ασθενών και πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται την κατανάλωση συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων. Η αλήθεια είναι ότι η διατροφή του διαβητικού ασθενούς δεν πρέπει να είναι απαραίτητα στερητική. Στην διατροφή του διαβητικού ασθενούς δεν υπάρχουν απαγορευτικά, παρά μόνο σωστοί και ισορροπημένοι διατροφικοί συνδυασμοί. Κύριο μέλημα του διαβητικού είναι ο έλεγχος του βάρους του και η διατήρησή του σε ένα υγιές επίπεδο. Αυτό σε συνδυασμό με ένα γενικότερα επιθυμητό λιπιδαιμικό προφίλ, διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην κατάσταση υγείας του, συνδυαστικά με τον διαβήτη.

1. Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώσουν αμυλούχα τρόφιμα.

Ο μύθος αυτός καταρρίπτεται, καθώς τα αμυλούχα τρόφιμα πρέπει να αποτελούν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μέρος μιας ισορροπημένης καθημερινής διατροφής. Η κατανάλωση μάλιστα αμυλούχων ακατέργαστων τροφών ή στην λιγότερο επεξεργασμένη μορφή τους, όπως δημητριακά, ρύζι και ζυμαρικά ολικής αλέσεως, συνίσταται (όχι μόνο στους διαβητικούς), διότι οδηγεί σε πιο ήπιες διακυμάνσεις των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στην καλύτερη ρύθμισή του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και με τον σωστό καταμερισμό στην κατανάλωση υδατανθράκων μέσα στην ημέρα (συχνή και ομοιόμορφη κατανομή υδατανθράκων).

2. Οι διαβητικοί δεν μπορούν να καταναλώσουν ζάχαρη και γλυκά.

Λόγω της ανάγκης των διαβητικών ατόμων να μπορούν να απολαμβάνουν γλυκές γεύσεις, χωρίς ωστόσο να αυξάνεται το σάκχαρο του αίματος, οι επιστήμονες προχώρησαν στην ανακάλυψη υποκατάστατων ζάχαρης με την ίδια γλυκιά με αυτή γεύση, όπως είναι η ασπαρτάμη και η σουκραλόζη. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται ανεξέλεγκτη κατανάλωση τέτοιων τροφίμων. Τα γλυκά όπως και τα τρόφιμα με υποκατάστατα ζάχαρης επιτρέπονται σε μια εβδομαδιαία βάση με μέτρο και σε μια μέτρια ποσότητα, συνδυαζόμενα πάντα με σωματική δραστηριότητα.

3. Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώνουν φρούτα π.χ. μπανάνες.

Ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί μύθο, καθώς οι διαβητικοί οφείλουν να καταναλώνουν φρούτα για την καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης. Ωστόσο, αυτό που χρήζει προσοχής είναι η ποσότητα που καταναλώνεται κάθε φορά. Σε ορισμένα φρούτα η ποσότητα πρέπει να είναι πιο μικρή, χωρίς να απαγορεύεται εντελώς η κατανάλωσή του από το διατροφολόγιο του διαβητικού ασθενή. Τα φρούτα γενικότερα αποτελούν μια πολύ καλή επιλογή, καθώς έχουν μικρό θερμιδικό περιεχόμενο και είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και κατ’ επέκταση τον διαβήτη, αφορούν την σωστή κατανομή των γευμάτων, το είδος το γευμάτων (πλούσια σε φυτικές ίνες, με υποκατάστατα ζάχαρης, με ξηρούς καρπούς = ωφέλιμα λιπαρά, ανεπεξέργαστοι υδατάνθρακες κλπ), το σωματικό βάρος και την σωματική δραστηριότητα. Το σημαντικότερο είναι η σωστή καθοδήγηση από έναν ειδικό διαιτολόγο- διατροφολόγο και η παρακολούθηση ενός εξειδικευμένου διατροφολογίου βασισμένο στην Μεσογειακή Διατροφή.

Η σωστή ενημέρωση, η απομυθοποίηση και η αντιμετώπιση των φόβων που επικρατούν γύρω από τον διαβήτη, θα συμβάλλει τόσο στην πρόληψή του όσο και στην αντιμετώπισή του.

TrueMed-ForLivingMore

Διατροφή με Διαβήτη-Μύθοι Και Αλήθειες

Κατερίνα Καπόλου

Ο διαβήτης αποτελεί μεταβολική πάθηση με κύριο χαρακτηριστικό την υπεργλυκαιμία (αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα).

Οφείλεται σε ανεπάρκεια ινσουλίνης, ανεπαρκή δράση ινσουλίνης ή σε συνδυασμό και των δύο. Παρατηρείται αυξημένο ποσοστό της ασθένειας σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες μετά το 40^ο έτος της ηλικίας τους, αλλά και σε παιδιά και εφήβους. Μελέτες μάλιστα έχουν δείξει άνοδο στο ποσοστό εμφάνισης διαβητικών ατόμων από 2,4% το 1974 σε 3,1% το 1990.

Η ινσουλίνη (αναβολική ορμόνη, πεπτιδικής φύσεως), η οποία παράγεται στα β’ κύτταρα του παγκρέατος, βοηθά τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει το σάκχαρο του αίματος σαν πηγή ενέργειας. Αντίθετα, η γλυκαγόνη (καταβολική ορμόνη) που παράγεται από τα α’ κύτταρα του παγκρέατος, προκαλεί υπογλυκαιμία. Οι δύο αυτές ορμόνες δρουν ανταγωνιστικά προκειμένου να κρατήσουν την συγκέντρωση της γλυκόζης του πλάσματος του αίματος σε στα επιτρεπτά όρια (70-110 mg/dL).

Τύποι διαβήτη:

1. ΣΔ Τύπου 1 Καταστροφή β΄κυττάρων που συνεπάγεται πλήρη έλλειψη ινσουλίνης.

2. ΣΔ Τύπου 2 Περιλαμβάνει όλο το φάσμα συνδυασμών από την κατεξοχήν αντίσταση στην ινσουλίνη με σχετική ένδεια ινσουλίνης μέχρι την κατεξοχήν διαταραχή έκκριση της ινσουλίνης με μικρότερη ινσουλινοαντίσταση.

3. Άλλοι ειδικοί τύποι σακχαρώδους διαβήτη.

4. Διαβήτης της κύησης.

Υπάρχουν μύθοι αρκετά διαδεδομένοι σχετικά με την διατροφή των διαβητικών ασθενών και πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται την κατανάλωση συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων. Η αλήθεια είναι ότι η διατροφή του διαβητικού ασθενούς δεν πρέπει να είναι απαραίτητα στερητική. Στην διατροφή του διαβητικού ασθενούς δεν υπάρχουν απαγορευτικά, παρά μόνο σωστοί και ισορροπημένοι διατροφικοί συνδυασμοί. Κύριο μέλημα του διαβητικού είναι ο έλεγχος του βάρους του και η διατήρησή του σε ένα υγιές επίπεδο. Αυτό σε συνδυασμό με ένα γενικότερα επιθυμητό λιπιδαιμικό προφίλ, διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην κατάσταση υγείας του, συνδυαστικά με τον διαβήτη.

1. Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώσουν αμυλούχα τρόφιμα.

Ο μύθος αυτός καταρρίπτεται, καθώς τα αμυλούχα τρόφιμα πρέπει να αποτελούν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μέρος μιας ισορροπημένης καθημερινής διατροφής. Η κατανάλωση μάλιστα αμυλούχων ακατέργαστων τροφών ή στην λιγότερο επεξεργασμένη μορφή τους, όπως δημητριακά, ρύζι και ζυμαρικά ολικής αλέσεως, συνίσταται (όχι μόνο στους διαβητικούς), διότι οδηγεί σε πιο ήπιες διακυμάνσεις των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στην καλύτερη ρύθμισή του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και με τον σωστό καταμερισμό στην κατανάλωση υδατανθράκων μέσα στην ημέρα (συχνή και ομοιόμορφη κατανομή υδατανθράκων).

2. Οι διαβητικοί δεν μπορούν να καταναλώσουν ζάχαρη και γλυκά.

Λόγω της ανάγκης των διαβητικών ατόμων να μπορούν να απολαμβάνουν γλυκές γεύσεις, χωρίς ωστόσο να αυξάνεται το σάκχαρο του αίματος, οι επιστήμονες προχώρησαν στην ανακάλυψη υποκατάστατων ζάχαρης με την ίδια γλυκιά με αυτή γεύση, όπως είναι η ασπαρτάμη και η σουκραλόζη. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται ανεξέλεγκτη κατανάλωση τέτοιων τροφίμων. Τα γλυκά όπως και τα τρόφιμα με υποκατάστατα ζάχαρης επιτρέπονται σε μια εβδομαδιαία βάση με μέτρο και σε μια μέτρια ποσότητα, συνδυαζόμενα πάντα με σωματική δραστηριότητα.

3. Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώνουν φρούτα π.χ. μπανάνες.

Ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί μύθο, καθώς οι διαβητικοί οφείλουν να καταναλώνουν φρούτα για την καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης. Ωστόσο, αυτό που χρήζει προσοχής είναι η ποσότητα που καταναλώνεται κάθε φορά. Σε ορισμένα φρούτα η ποσότητα πρέπει να είναι πιο μικρή, χωρίς να απαγορεύεται εντελώς η κατανάλωσή του από το διατροφολόγιο του διαβητικού ασθενή. Τα φρούτα γενικότερα αποτελούν μια πολύ καλή επιλογή, καθώς έχουν μικρό θερμιδικό περιεχόμενο και είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και κατ’ επέκταση τον διαβήτη, αφορούν την σωστή κατανομή των γευμάτων, το είδος το γευμάτων (πλούσια σε φυτικές ίνες, με υποκατάστατα ζάχαρης, με ξηρούς καρπούς = ωφέλιμα λιπαρά, ανεπεξέργαστοι υδατάνθρακες κλπ), το σωματικό βάρος και την σωματική δραστηριότητα. Το σημαντικότερο είναι η σωστή καθοδήγηση από έναν ειδικό διαιτολόγο- διατροφολόγο και η παρακολούθηση ενός εξειδικευμένου διατροφολογίου βασισμένο στην Μεσογειακή Διατροφή.

Η σωστή ενημέρωση, η απομυθοποίηση και η αντιμετώπιση των φόβων που επικρατούν γύρω από τον διαβήτη, θα συμβάλλει τόσο στην πρόληψή του όσο και στην αντιμετώπισή του.

TrueMed-ForLivingMore